Stresin ön safhası ve başarmak

Stresin bir de ön safhası var. Korku, gerilim ve tedirginlik dolu yaklaşım daha başlamadan olası aksilikler düşüncesi stres yaşatır. Stresin psikolojik kökenli olduğunu biliyoruz.

Burada şunu anlamamız gerekiyor, tüm detaylarıyla insan kökenli olan stresle baş etmek için yine insana insanca yaklaşım şeklinin nezaketini kullandığımız takdirde, strese karşı daha güçlü olabiliriz.

Otoriteler stres konusunda insanın öncelikle kendisini eğitmesi gerektiği tezini savunuyorlar. Bu konuda yazdığım “Stresle başa çıkmanın yolu” adlı kitabımda insanın stres konusunda kendini eğitmesi gerektiğini, bunun için de özeleştiri yapması gerektiğini vurgulamaya çalışmış, çünkü stres suçlusunun asgari yüzde ellisinin insanın kendisi olduğunu belirtmiştim. Bunun bir püf nokta olduğu açıklanırken, çağımızda stresin kaçınılmaz olduğunu kabul etmek mutlaka stresle baş etmek gerektiği bilincinin en doğru davranışlardan biri olduğu gerçeğini unutmamalıyız.

Seneca’nın bu sözünü öğrencilik yıllarımda okuduğum zaman çok değişik şeyler düşünmüştüm, ancak Seneca bu sözüyle bana bir şey öğretmişti; oda önemli olan ben’dim ve ne yapmam gerektiğini bilmeliydim.

Eğer bir şeyler başarmak istiyorsanız, önce kendinizden başlamalısınız. Çünkü önemli olan isteğiniz kadar, isteğinizin gerçekleşmesi için izlenmesi gereken yolda yapılması gerekenler hakkında yetenek sahibi olup olmadığınızdır. İnsan genellikle bu konuyu düşünmeden ve başarılı olacağından emin olmadan işe koyulur ve sonuç bazen fiyasko olabilir. Oysa her işin bir ön hazırlığı olduğu bilincinin hissiyle işi ele almalı ve enine boyuna düşünülmelidir. İşin kendi değerlerine, üstesinden gelip gelinemeyeceğine, heyecanına, kararlılığına, ekonomik boyutlarından, manevi tatminine kadar ve en önemlisi yapmak istediği işi gerçekten isteyip istemediğine karar verilmelidir.

Eğer stresle baş etmek konusunda başka bir alternatif olsaydı, stres stres olmaktan çıkar, belki de sorumluluk bilincimiz kaybolur ve kendimize çeki düzen vermemiz konusunu hata üstüne hata yaparken özelliklerimizi yitirirdik ve değerlerimiz ise alt üst olurdu. Yaşamda her şeyin bir anlamı, mantıklı bir açıklamasının oluşu bizi daha güçlendirdiği gibi yönlendirme konusunda da beynimizde otonom bilince neden olur. Bunun bir diğer adı görünmeyen saklı duyguların kişiliğimizi şekillendirmesidir. Görünmezler ama yaşamın en temel duygularıdır.