Plaza ve rezidans çiçeğini çok sevdik

KENDİNE has duruşu, benzersiz formu, şıklığı, farklı çarpıcı renkleri ile özel günlerin vazgeçilmezidir orkide. İhtişamlı görüntüsüyle çoğu kişinin evini ve işyerini süsler. Doğum günü, yıldönümü, iş terfi, bebek doğum ve geçmiş olsun gibi birçok farklı nedenle en çok tercih edilen çiçeklerin başında gelir. Uzun yıllar boyunca premium segmentte yer alan bu çiçek artık günümüzde uygun fiyatlara bulunabiliyor. Zarafeti ve uzun ömürlü oluşu onu tercih edilir kılıyor. Pahalaenopsis ve Cymbidium cinsi orkideler kesme çiçek sınıfının gözdeleri durumunda. Cinsi, rengi ve tomurcuklarına göre fiyatı 50 TL ile 1.500 TL arasında değişiyor.

Yukarıda saydığımız bütün bu özellikleri nedeniyle sıklıkla tercih edilen orkidenin giderek yükselen satış grafiği doğal olarak sektör temsilcilerini de memnun ediyor.

HOLLANDA’DAN İTHAL

İnternet üzerinden siparişle orkide gönderimi sağlayan firmalardan Osevio, aylık binden fazla orkide satışı yapıyor. Her bütçeye göre orkide çeşidinin bulunduğu bilgisini veren firmanın kurucusu Cem Kara, “Orkidenin kalıcı ve uzun ömürlü olması ve estetik duruşu kullanıcılar tarafından tercih edilmesine neden oluyor” diyor. “Fiyat olarak geçmiş dönemde piyasa koşulları sebebiyle yüksek maliyeti ve buna paralel satış fiyatı onu premium sınıfı çiçek kategorisine sokuyordu” açıklamasını yapan Kara, orkide üretiminin tüm saksı ve kesme çiçek sınıfı içerisinde yüzde 20’lik bir dilimi kapadığı bilgisini veriyor.

Orkidenin ağırlıklı olarak Hollanda’dan ithal edildiğini söyleyen Kara, “Yerli üreticiler her ne kadar üretim kapasitelerini artırsalar da tercihleri iç piyasa olmuyor, ağırlıklı ihracat yapıyorlar. Bazen yerli üretici Hollanda’ya ihraç ediyor, yerli alıcı aynı malı Hollanda’dan ithal ediyor. Çok nadir olsa da bu durum iç piyasada arz/talep durumunun eksik yönetildiği anlamına geliyor” açıklamasını yapıyor. Tek dal orkide ithal fiyatlarının 25-35 TL arasında değiştiğini söyleyen Kara, saksı içindeki orkidenin dal sayısı arttıkça fiyatın da yükseldiğini belirtiyor. Kara en çok tercih edilen orkide türünün ise ‘Saksı Phalaenopsis’ diye isimlendirilen çeşit olduğu bilgisini veriyor. Sitede orkide fiyatları 40 ile 500 TL arasında değişiyor.

“RAKAMLAR DAHA ULAŞILABİLİR”

Harman Çiçekçilik 1995’tcn beri İstanbul Etilcr’dc hizmet veren bir firma. Ağırlıklı olarak kurumsal firmalara satış yapıyor. Birçok büyük firmanın çiçek tedarikçisi. Orkidenin özel bir çiçek oluşu ve farklı yapısıyla çok beğenildiğini belirten firma sahibi Aydoğan Yıldırım, “Türkiye pazarında her yıl artarak kendine geniş bir yer buldu, ithalatının kolay oluşu, tırlar ile sevk edilebilmesi ve fiyatının eskisine göre ulaşılabilir olması, satışları günden güne artırdı” diyor. Türkiye’nin birçok noktasına çiçek gönderimi yaptıklarını söyleyen Aydoğan, “Orkidenin kendi içinde sınıfları ve kaliteleri var. İthalatçılar ve üreticiler tarafından A-B-C olarak sınıflandırılır. A kalite Phalaenopsis cinsi orkidelerin fiyatları kök sayısı, yaprak ve tomurcuk dolgunluğuna göre değişmekle beraber 150 ile 350 TL arasında satılıyor” açıklamasını yapıyor. İthal orkide satmayı tercih ettiklerini belirten Aydoğan, aylık ortalama 300-350 adet orkide satışı yaptıklarını belirtiyor.

“GÜNDEN GÜNE BÜYÜYOR”

Ankara’da hizmet veren Kelebek Çiçek çok sayıda ürün seçeneği ile tanınan bir firma. Orkideleri butik tasarımlar içinde diğer çiçeklerle birlikte kullandıklarını söyleyen firma yetkilisi Can Yılmaz, “Ayda ortalama 200 adet orkide tüketimimiz oluyor” diyor. Orkidenin üretimi için özel teknolojik seralar ve uzman iş gücü gerektiğini söyleyen Yılmaz, bu sebeple Türkiye’de üretimin sınırlı kaldığını belirtiyor.

Orkideleri Hollanda’dan ithal ettiklerini belirten Yılmaz, “İthal birinci kalite Phalaenopsis orkide fiyatlarımız 100 TL’den başlıyor, yapılan tasarıma göre fiyatı artıyor” açıklamasını yapıyor.

Orkidenin binlerce farklı çeşidinin olduğunu ifade eden Yılmaz, Türkiye’de satışa sunulan türlerin Cymbidium ve Phalaenopsis çeşitleri olduğu bilgisini veriyor. Phalaenopsis orkidede beyaz, fuşya ve mavi, Cymbidium orkidede ise pembe ve sarı olmak üzere iki farklı renk bulunuyor. Orkide pazarının hem çeşit hem de miktar olarak günden güne büyüdüğünü belirten Yılmaz, “Orkide satışlarının 2020’de 5 milyon adede ulaşması bekleniyor” diyor.

Hedefi ihracat

1985 yılında Cymbidium orkide üretimine Solo Plant, sun türde tüm ülkenin orkide talebini yüzde 90 oranda karşılayabilecek kapasiteye ulaşmış. Artan üretim hacmine yeni türler ve farklı çeşitler ekleyen firma bugün 40 bin metrekarelik alanda Phalaenopsis orkide üretimi yapıyor. Firmanın hedefi Phalaenopsis orkide ile yurtiçi pazar payını artırmak ve ihracat yapar hale gelmek. Yalova’da 25 bin metrekare alanda yılda 1 milyon adet orkide üreten Solo Plant, üretimini 2020’ye kadar 2.5 kat artırarak Türkiye’nin ihtiyacının yarısını karşılamayı hedefliyor. Hollanda’dan ithal edilen Phalaenopsis türü orkideyi 2013 yılından bu yana kendi tesislerinde üreten firma, iç pazarın yanı sıra ihracat yapmayı da amaçlıyor.

100 bin türü var

Orkide, dünya çapında en geniş familyaya sahip bitkilerden biri. Salepgiller familyasına ait çiçekli bir bitkidir. Narin ve kırılgan yapısına göre oldukça dayanıklıdır. Özellikle tropikal iklimleri seven bitki ağaç dalları üzerinde ve kayaların arasında, genellikle nem için su kaynağının yakınında büyür. Yağmur ormanlarının yanı sıra, mera gibi otlak alanlarda da yetişir. 25 binden fazla türü olduğu bilinen orkidenin bilimsel ekimlerle tür sayısının 100 binin üzerine çıktığı tahmin ediliyor. Farklı türler arasında en çok ilgiyi Phalaenopsis görüyor. Orkide tropikal bir çiçek olarak kabul edilir, farklı çeşitlerin yaklaşık yüzde 80’i tropikal ormanlarda yaşar. En çok tercih edilen Phalaenopsis cinsinin anavatanı Güney Çin, Endonezya ve Filipinler. Nemi ve sıcaklığı sever.

Dünyanın en pahalı orkidesi

Dünyanın en pahalı çiçekleri arasında yer alan Nongke Orkidesi, tamamen insan üretimi. Shenzhen Üniversitesi’nin uzun çalışmaları sonucunda elde edilen bu orkidenin büyüyüp, çiçek açmasının sekiz yıl sürdüğü söyleniyor. Nongke Orkidesi, 2005’de bilim insanları tarafından gerçekleştirilen açık arttırma ile 200 bin dolara alıcı buldu.

Aydoğan YILDIRIM / Türkiye Çiçekçiler Birliği Yönetim Kurulu Uyesı
“Yerli üretim desteklenmeli”

Orkide ana vatanı itibari ile uzak doğu ülkelerinde doğada yaşayabilen bir çiçek çeşidi. Birçok çeşidi olmakla beraber Phalaenopsis olarak bildiğimiz cinsi herkes tarafından en çok bilinen ve tercih edilendir. Orkidenin Türkiye’ye ithalatı 2000’li yılların başından itibaren başladı. Orkidelerin yaklaşık yüzde 90’ı ithal ediliyor. Son yıllarda yerli üretimle ilgili Antalya, Yalova ve Adana’da ciddi çalışmalar başladı. Fakat henüz kalite olarak, süreklilik olarak ve çeşit olarak istenilen seviyede değil. Yatırımlarla ve teşviklerle desteklenirse yerli üretimin kalitesi ithal seviyesine gelebilir.

Sınıfında üretim olarak birinci sırada. Toplam saksılı 30 civarında denebilir. Kesme çiçekler Orkide saksılı bitkiler üretimindeki payı tek başına yüzde 30 civarında denebilir. Kesme çiçkler kategorisinde ise gül her zaman birinci sıradaki yerini korumaktadır. Türkiye’nin çiçek ithalat kalemlerinde en çok ithal edilen çiçek orkide ve gül. Türkiye’de orkide pazarının büyüklüğü ise yıllık yaklaşık 3 milyon adet civarında.

YEŞİM OKSAY