Pişiriciler balığa rağbeti artırdı

[dropcap]B[/dropcap]üyük şehirlerde balıkçılar artık balığı pişirip satıyor. Pişmiş balığı evde bu zahmete girmek istemeyen aileler tercih ediyor. Böylece hem zamandan tasarruf ediliyor hem de evler balık kokmuyor…

ÜLKEMİZDE su ürünleri yetiştiriciliği son 10 yılda neredeyse iki kat büyüdü, özellikle çipura, alabalık ve levrek üretiminde büyük bir artış söz konusu. Avcılıkta ise yüzde 3-5 düzeyinde bir azalma var. Diğer taraftan dünya balık üretimi sıralamasında 30-35 bandındayız. Avrupa’da ise altıncı sıradayız. Üç denize kıyısı olan bir ülke için bu rakamlar pek tatmin edici değil. Potansiyeline rağmen Türkiye’nin ekonomisinde fazla yer kaplamayan balıkçılıktan yaklaşık 100 bin aile geçimini sağlıyor. Yani kırsal kesimin yüzde 3’ü balıkçılıktan geçiniyor. Balık üretimini artırmanın yanı sıra tüketimini de teşvik etmek gerekiyor.

2000’li yılların başında elde edilen verilere göre ülkemizde kişi başına düşen balık tüketimi ortalama 8 kiloydu. 2015’te ise bu rakam 6 kiloya kadar düştü. Öte yandan, bu miktar bölgeden bölgeye farklılık gösteriyor. Örneğin, Doğu Anadolu’da yılda ortalama 2 kilo balık tüketilirken Doğu Karadeniz’de bu miktar 20 kiloya kadar çıkıyor.

EVE SERVİS EDEN VAR

Sağlıklı bir besin türü olan balığa rağbetin az olmasının çeşitli sebepleri var. Öncelikle balığa ulaşmak her yerde çok kolay olmuyor. Bir markete girildiğinde et ve tavuk ürünleri kolayca bulunurken çoğunda balık ürünleri yer almıyor. Bulunan ürünler de fazla ekonomik olmuyor. Dolayısıyla balık, tavuk ve etin yerine her zaman çok tercih edilmiyor. Diğer bir sebep ise Anadolu insanının et ve hamura dayanan beslenme kültürü. Buğday ambarı Konya Ovası’nın beslediği bir medeniyetin kültürel olarak balığı tercih etmemesi şaşırtıcı olmasa gerek. Son ve bizim ilgilendiğimiz sebep ise bilhassa büyük şehir insanlarının daha pratik yemeklere yönelmiş olması. Akşam yemeği hazırlamaya fazla vakit bulamayan modern insan daha pratik yemeklere yöneliyor. Et ve tavuğa göre daha keskin bir kokusu olan balık bu yüzden de evde fazla pişirilmiyor. Fakat artık bunun çözümü var. Çünkü pişirilmiş olarak ev sofralarına geliyor. Balıkçılar artık balıkları hem temizliyor hem de istenilen biçimde pişirerek müşterilerin evlerine kadar servis ediyor.

ALAN MEMNUN, SATAN MEMNUN

Büyük balıklar için ızgara, küçük balıklar için tava yönteminin daha çok tercih edildiğini belirten İstanbul Ataşehir’de faaliyet gösteren Ayışığı Balık Evi’nin sahibi Tolga Yılmaz 1 kilo balığın tavada pişirme maliyetinin yaklaşık 4 TL olduğunu söylüyor. Yağ ve doğalgaz masrafını hesaplayarak bu işe giriştiklerinin altını çizen Yılmaz, “Çiğ balık sattığımız döneme göre şimdilerde yüzde 40 daha fazla balık satıyoruz. Böylece hem satıcılar kazanıyor hem de insanlar büyük bir meşakkatten kurtuluyor” diyor. Bu uygulamanın uzun yıllardır olduğunu ancak insanların yeni yeni alıştığını belirten Yılmaz, “Çiğ balık ücretinin yanında pişirme ücreti alıyoruz. Balığı temizleyip, pişirip müşterilerimizin evine teslim ediyoruz. Örneğin 1 kilo hamsinin fiyatı şu an 10 TL, 1 kilo balığın tavada pişirilmesine 5 TL alıyoruz. 1 kilo balığın sofraya hazır gelme maliyeti 15 TL oluyor.” Özellikle memur kesimin bu uygulamadan oldukça memnun olduğunu söyleyen Yılmaz, “Müşterilerimizi balık temizleme derdinden kurtarıyoruz, üstelik müşterilerimiz balığı tezgahta seçtikten sonra 15 dakika gibi kısa bir sürede pişirerek teslim ediyoruz” diyor.

“ÇİĞ BALIK ALAN AZALDI”

İstanbul’un Dikilitaş semtinde bulunan Anadolu Balıkçısının sahibi Barış Uludağ ise ailelerin artık evde balık pişirmediğini, özellikle kadınların evdeki balık kokusundan dolayı kendilerini tercih ettiklerini söylüyor. Evdeki un, yağ, doğal-gaz masrafının dışarda pişirmeye göre daha çok olduğunu belirten r: Uludağ, [highlight]“Lezzetli bir balık için gerekli bütün gereçler de her evde olmayabiliyor. Müşterimiz, balık tavası ve mısır unu gibi sürekli kullanılmayan malzemelerden ı. de kar ediyor” diyor.[/highlight] Pişiriciliğin kendilerine kar bırakmadığının i altını çizen Uludağ, “Bir ustanın günlük yevmiyesi 200 TL, yağ : fiyatları zamlanarak 27 TL’den 134 TL’yc çıktı. Doğalgaz, elektrik. temizlik, paketleme masrafları, un gibi kalemleri tek tek hesapladığımız zaman pişi-ricilik bize bir kar sağlamıyor. 1 Ancak müşteri artık çiğ balık almıvor. Bu hizmeti vermek zorundayız aksi takdirde satış yapamayız” diyor. Anadolu Balıkçısı’nda 1 kilo balığın tavada pişirilmesinden 8 TL, büyük ba-Ib. lıkların ızgarada pişirilmesinden ise 4 TL alınıyor.

TÜKETİM ARTTI, ESNAF MUTLU

[box type=”shadow” ]Muhite göre pişiricilere olan ilginin değiştiğini söyleyen İstanbul Balık Satıcıları Esnaf Odası Genel Sekreteri Semih Kurt Beşiktaş, Etiler, Bebek gibi semtlerde daha çok pişiricinin olduğunu söylüyor. Pişiricilerin balık satışlarını artırdığına değinen Kurt, “Evde balık kokusu istemeyen ve pişirmek için vakti olmayan insanlar bu yöntemi tercih ediyor. Bu trendin gittikçe popülerleşmesinin bir diğer sebebi de insanların hangi balığı nasıl pişireceklerini bilmemesi. Esnafımız her balığı usulüne göre pişirip teslim ediyor. Pişiricilik, bizim için masraflı bir iş ama bundan az da olsa kar ediyoruz. Üstelik satışları oldukça artırıyor” diyor.[/box]

Pişirme masrafı az değil

Baiık tezgahının yanında balık pişirmekte isteyen balıkçıların bu işe girişmeden önce iki kere düşünmesi gerekiyor. Zira balık pişirmek için alınacak malzeme listesi oldukça uzun. Balık tavasından mısır ununa, yağından doğalgazına, usta masrafından ocağına kadar birçok ürüne ve hizmete ihtiyaç duyulan pişiricilikte masrafları şu şekilde sıralamak mümkün: