Netflix: Başarı hikayesi mi, yoksa batık bir şirket mi?

TEKNOLOJİ değişirken alışkanlıklarımızı da değiştiriyor. Eskiden dizi veya filmi izlemek için televizyonda yayın saatini bekler veya DVD kiralardık. Zaman değişti artık istediğin zaman istediğin dizi ya da filmi izleme imkanı veren ‘ondemand’ yani talebe göre izlenebilen online yayın platformları var.

Bu işi başlatan firmaların başında Netflix geliyor. En büyük o, ama piyasada yalnız değil. Amazon Prime, HBO (Hulu), Apple TV, DC Comics, Britbox gibi streaming yani Online içerik platformlarının adları küresel arenada sıklıkla duyuluyor. Türkiye’de de PuhuTV, BluTV gibi örnekler var.

ÇOK HIZLI BUYUDU

Abonelik sistemiyle hizmet sunan ve geniş kitlelere ulaştığını iddia eden bu servisler, kısa süre içinde medya ve eğlence sektörünün büyük oyuncuları arasına girdi. Bunların arasında en hızlı büyüyen ve popülaritesini en hızlı artıran ise Netflix oldu. Dünya genelinde 139 milyon aboneye sahip olan Netflix, abonelerine platform üzerinden özel içerikler sunuyor. Ne var ki, bu başarının sürmeyeceğine ilişkin şüpheler var. Öncelikle firmanın büyüme hızı ciddi oranda düşmüş vaziyette.

Netflix, içerik maliyetlerini azaltmak için abone fiyatlarını başlangıç paketinde bir dolar, üst paketlerde ise iki dolar yükseltmeyi planlarken, rakibi Hulu başlangıç paketinde iki dolar indirim yaptı. Dünyanın en büyük yapım şirketlerinden olan Walt Disney de pazara göz dikti. Bu sene Disney + kanalını hayata geçirecek olan şirket, Netflix’e verdiği bazı lisanslı filmlerini şimdiden platformdan çekti.

Türkiye’de de platforma ilişkin tartışmalar var, Yılmaz Erdoğan’ın “Organize İşler 2: Sazan Sarmalı” adlı filminin daha sinemalarda oynarken Netflix’te yayınlanması büyük tartışma yarattı. Sinema sektöründe yaşanan bu durum, artık yapımcıların filmlerini sinemalara mı yoksa dijital yayın platformlarına mı vereceği sorusunu gündeme getirdi.

ALARM VERİYOR

Netflix kısa sürede hızlı bir büyüme yakaladı ancak bu ivme son dönemlerde azalmış görünüyor. Netflix’in abone sayılarında artış olmasına rağmen finansal-larında bazı risklerin ortaya çıktığı bir gerçek. 2018’in birinci çeyreğinde yüzde 40 büyüme kaydeden Netf-lix aynı başarıyı 2019’da gösteremedi. Bunun başlıca sebeplerinden biri uluslararası abonelerin ABD aboneleri kadar kâr getirmemesi. Örnek vermek gerekirse Türkiye’de başlangıç paketi 16 TL yani ortalama üç dolar iken, ABD’de bu rakam dokuz dolar. Nakit akışının negatife doğru ilerlemesi gelecekte yapılacak olası yatırımların da azalabileceğine işaret ediyor. Abone sayısını artırmak için ürettiği orijinal içeriklere sermayesini harcayan Netflix büyümek için daha fazla borç yükümlülüğüne girebilir. Netflix’in borçları 2017 sonunda 6.5 milyar dolardan 2018’in sonunda 10.36 milyar dolara yükseldi. Hâlâ abone odaklı büyümesini devam ettiren Netflix’in nakit akışı ve borçlanma konusunda her hangi bir önlem alıp almayacakları ise bilinmiyor.

J.P. Morgan’m şu sıralarda Apple’m Netflix’i satın alma ihtimali üzerine kafa yorduğu konuşuluyor. Apple’m özellike iPhone’lar ile sağladığı büyümenin son dönemde yavaşladığı göz önünde bulundurulacak olursa, şirketin farklı alanlara yatırım yapmasının tam zama-‘ m olduğu söylenebilir. 2028’e kadar 335 milyon aboneye ulaşmayı hedefleyen Netflix, kontrolsüz büyümeye devam ederken, rakipleri finansal açıdan daha güçlü ve planlı bir şekilde sektöre giriş yapıyor. 2019’da Netflix’i ciddi anlamda zorlayacak platformları sizler için araştırdık…

DISNEY+
BU YIL GELİYOR

Disney+ bu yıl piyasaya sürülmeye hazırlanıyor. Netflix, Disney’in sahip olduğu Marvel TV şovlarını iptal etmek ve lisanslı Disney filmlerini kendi platformundan kaldırmak için hazırlanıyor. Yakında, Star Wars, Marvel ve pek çok Disney yapımı filmi ve bu platforma ait özel içerikler Disney + üzerinde seyirci ile buluşacak. Üyelik bedellerinin 8 ila 14 dolar arasında olması bekleniyor.

APPLE TV
APPLE CİHAZLARA ÜCRETSİZ

Apple’ın çıkışı yaklaşan streaming hizmeti hem orijinal içerik hem de HBO gibi mevcut hizmetlere özel erişim sunacak. Firmanın streaming içeriğini tüm Apple cihaz kullanıcıları için ücretsiz sunacağına yönelik söylentiler var. Apple’ın streaming piyasasında üç önemli ortağı var: Oprah Winfrey, Reese Witherspoon, Steven Spielberg.

DC COMICS
SÜRÜKLEYİCİ BİR DENEYİM

Warner Bros, ve DC Entertainment, hem animasyonlu hem de canlı aksiyon serilerini içeren yeni bir dijital yayın platformu başlattıklarını duyurdular. Açılış sayfasında platform, özel orijinal serilere erişimi olan “Sadece DC hayranları için tasarlanmış, sürükleyici dijital deneyim” hizmeti olarak tanıtılıyor. TV şovlarına ve filmlere ek olarak, çevrimiçi okuyabileceğiniz dijital bir çizgi roman arşivi de var. Hayranların sohbet edebileceği bir topluluk forumu, koleksiyon satın alabileceğiniz bir çevrimiçi mağaza ve DC süper kahraman ansiklopedisi de faaliyette. Üyelik bedeli aylık 7.99, yıllık 74.89 dolar.

Farklı platformlar geliyor

Sektördeki birkaç şirket streaming servislerini yeni iş modelleri ile genişletmeye hazırlanıyor. Amazon Free Dive, eski lisanslı televizyon dizilerini barındıran bir platform olacak. (Kara Şimşek, Friends vb.}.

Servis Amazon Prime Video servisinden ayrı sunulacak. WarnerMedia ise Warner Bros., TBS, TNT, Cartoon Network ve hatta belki de HBO’nun beğenilen dizileri bir arada göstermesine hizmet sağlayan bir platform planlıyor. Walmart, 2010’da satın aldığı izleme başma ödeme stream hizmeti olan Vudu’yu bu yıl içinde hizmete sunacak.

Mustafa USLU / Yapımcı, Melek Sinemaları Sahibi
“Büyük ihanet”

Netflix ve benzeri platformlar sinema sektörünü çok kötü etkiliyor ve öldürüyor. Sinema bambaşka bir platform, yedinci sanat. Sinema ve sinemaya gitmek ayrı bir kültür. Geçtiğimiz son 15 yılda Türkiye’de sinema filmi adına çok ciddi filmler üretilmediği, sadece televizyona yönelik üretimlere ağırlık verildiği için onlar için çok fark etmiyor. Ancak gerçek sinema üreticileri için çok ciddi fark ediyor. Sinema bizim dünyadaki en önemli bağlantı kaynaklarımızdan birisi. İnsanlar birçok şeyi sinemada öğreniyor. Bugün Türkiye’de sinemayı bir noktaya getirebildiysek, yüksek yatırımlar, çok iyi seçilmiş hikayeler, onların çok iyi beyaz perdeye aktarılması, çok itinalı çalışmalar sonucunda oluyor.

Netf lix‘in vizyondaki bir filmi alma operasyonu bizi derinden üzdü. Bu bana göre Türk sinemasına yapılmış en büyük ihanettir.

Hazan AKÇAKAVAKLI / Endüstriyel Psikolog
“Kültürümüzü yok ediyor”

Artık sosyal hayat tarzı değişiyor. Biz Disney Chanel’larla, Cartoon Netvvork’lerle daha doğrusu Amerikan kültürü ile büyümüş bir toplumuz. Netflix’le birlikte kendi kültürümüzden ve geleneklerimizden uzaklaşmaya, Amerikan kültürüne daha yakın olmaya başladık. Netflix belli başlı kelimelerle bir pazarlama stratejisi yürütüyor. Teknolojiyle birlikte toplumlar görsele odaklı hale geldi. Gözümüze hitap eden şeylere ilgi duyuyoruz.

Netflix’in cazibesi, erişilebilir olması ve görsele hitap etmesinden kaynaklanıyor. Bizim kültürümüzde, televizyonlarımızda yayınlanan dizilerle Netflix’te yayınlanan diziler çok farklı. Günümüzde insanlar uzun saatler televizyon başında zaman geçirmiyor. Artık yeni nesil, daha ulaşılabilir şeyler istiyor. Netflix’te izlediğiniz bir dizide, kitapta ulaşabileceğinizden daha fazla bilgiye ulaşabiliyorsunuz, daha doğrusu öyle zannediyorsunuz. Böyle platformlarla dünyayı takip ettiğimizi düşünüyoruz. Bu bize bir şekilde empoze ediliyor, algı operasyonu yapılıyor. Asıl ilginç olan ise bizim bu durumdan rahatsızlık duymamamız.

İrfan DEMİRKOL/ Büyülü Fener Sinemaları İşletmecisi
“Sinema sektörünü olumsuz etkiliyor”

Netflix ve benzeri platformlar sinema sektörünü son derece olumsuz etkiliyor. Hollywood’da, dünyanın herhangi bir yerinde hiçbir yapımcı vizyondaki bir filminin başka platformlarda yayınlanmasına izin vermez. Bu yapımcının intiharıdır, sektörünün komple intiharıdır. Netflix‘in girişimi, Türk sinema sektörüne ağır bir darbe olmuştur. Yıllardır ABD’de büyük stüdyolar ‘majör’ filmlerini önce sinema salonlarında çıkarırlar ancak iki sene sonra önce şifreli kanallarda olmak üzere televizyonda yayınlanmasına izin verilir. Bu süre şimdilerde korsanı önlemek için bir yıla kadar indi. Biliyorsunuz vizyondaki film Netflix’te IH, yayınlandıktan sonra aynı PfiBa gece korsana düştü. Filme M sinema seyircisinin ilgisi de hızla azaldı. Netflix’in girişiminin sektöre hiç bir faydası olmadı. Aksine sektörün tümüne zararı oldu.

Mehmet Başar Akın