Kilo Verme Psikolojisi
KİLO VERME PSİKOLOJİSİ
Psikiyatri Uzmanı
DR. AYŞE SELBES
Besinlerle alınan enerji miktarının metabolizma ve fiziksel aktivite ile tüketilen enerji miktarından daha fazla olduğu durumlarda kilo alımı ortaya çıkar. Bireyin düşük kendilik değerine sahip olması, bedenini algılamada sorunlar, sürekli olarak değişkenlik gösteren kilo alma ve verme döngüsünün yarattığı ruhsal sonuçlar, süreci daha karmaşık hale getirir. Özellikle yaz döneminde kilo verme çabasının yoğun bir şekilde gündeme gelmesine karşın, verilen kiloyu muhafaza etme ve uzun dönemde kilo vermeyi sürdürme çok daha önemlidir. Ana hedef, kilo vermeden çok sağlıklı bir beslenme ve etkinlik yapma alışkanlığı kazanılması olmalı.
Çevreyi düzenlemek önemli
Bu yaklaşım daha çok olumsuz davranışları olumlu davranışlarla değiştirme, olumlu yeme tutumları geliştirme, etkinlik becerisi kazandırmaya odaklı davranışçı girişimleri içerir. Bunun için özellikle bu davranışları belirleyen çevreyi düzenlemek oldukça önemli bir süreç. Yeme alışkanlıklarının ve fiziksel etkinliğin farkında olmak, sorunlu yeme ve etkinlik davranışlarını görünür kılmak, aşırı yemeyi ortaya çıkaran ya da kolaylaştıran ortamları ve durumları saptamak, özellikle davranış değişikliklerini küçük adımlarla yapmak, bu değişiklik olumlu sonuç verdiğinde yeni değişikliği gündeme getirmek önemlidir. Yeme düzenini gözden geçirme, hareketsiz yaşantıyı değiştirme (özellikle TV izleme) ve aktivite seviyesini arttırmaya yönelik davranışlar başta gelir.
Neler değişmeli?
• Yıyeçek alışverişini tok karnına yapmak
• Alışverişe liste hazırlayıp çıkmak
• Yenmeye hazır besinleri satın almamak
• Besin tüketimini sınırlamak için ne yiyeceğini önceden planlamak
• Boş zamanlarda yiyecek atıştırmak yerine egzersiz yapmak
• Ev veya iş yerinde egzersiz için belirli bir alan ayırmak
• Önerilen yiyecekleri planlanan zamanlarda yemek (5-6 öğün şeklinde)
• Öğün atlamamak
• Yemek yerken başka aktiviteler (TV seyretmek, okumak gibi) yapmamak
• Yemeğe yönlendiren riskli durumları tespit etmek ve bu durumlardan uzak kalmaya çalışmak
Uç kilo eksik beş kilo fazla da olsak biz hep aynı kişiyiz. Önemli olan beden sağlığımıza dikkat ettiğimiz oranda ruh sağlığımıza da özen göstermek.
