Kararlılık psikolojisi

Kararlı olmak insanın en güçlü meziyetlerinden birisidir; ancak neye karşı, neden kararlı olmanın yanında; kararlılığın şekli, zamanı ve yeri çok daha önemlidir. Esneklik (f1exibility) de en az kararlı olmak kadar önemlidir. Yalnız ne kararlı olmak esnekliği, ne de esneklik kararlı olmayı olumsuz etkile-memeli. Eğer bu akşam tiyatroya gitmeye karar verdiyseniz, bu isteğinizi yerine getirmelisiniz ve perde açılmadan koltuğunuza oturmalı, salonun kokusunu hissetmeli, oyun hakkında herhangi bir bilginiz olmamasına rağmen oyununun heyecanını duyumsamalısınız.

Tiyatroya gitme nedenlerine gelince önce eğlenmek, eğlenirken kültürel değişikliklerin farkına varmak, sanat ufkunuzu genişletmek, stres atmak, çağın gerisinde kalmamak, kendini yenilemek, psikolojik olarak rahatlamak gibi bir sürü nedeniniz var. Akşam yemeğinden sonraya bırakırsanız yemek sonrası çöken ağırlık “Rehavet” vazgeçmenize neden olabilir. Eğer randevularınızı ayarlamadıysanız misafiriniz gelebilir. Ama kararlı bir karaktere sahip ve bu konuda prensip sahibiyseniz, en ince detaylara kadar varan bütün olasılıkları düşünerek aldığınızı gösterir, ki işte bunun adına “KARARLILIK” denir.

Yeterince sevginiz varsa, dünyadaki en mutlu ve en güçlü insan olursunuz.

Dr. Emmet Fox

İş konusunu ele alalım, bir yatırım yapmak istiyorsunuz, öncesinde bir hazırlık dönemi olmalı, karar verdiğiniz zaman hazırlık dönemiyle birlikte, bu çalışmaların psikolojik baskılarıyla stres dönemi de başlar. Stresle başlayan bütün baskılara rağmen, yapacağınız işin detayları konusunda doğru kararlar vermeniz gerekir. İlk işiniz ürünün şekillenmesi ve geçerliliğidir, sonra pazar araştırması, ürünün pazar gereksinimleriyle özdeşlemesi, rakipler, ne yaptıkları ve ne yapılabileceği konularındaki araştırmalar sonunda doğru karar almak gerekir. İnsan faktöründen kaliteye ve marka oluşturmaya kadar izlenmesi gereken yoldaki kararlılığınız başarı nedeni olabilir.

Bir değişim, bize gelişme fırsatını sağlayacak olan bir sonraki değişime yol açar.

Vivien Buchen

Eğer öğrenciyseniz yapmanız gereken çok iyi düşünüp bir karar vermeniz, bu karar, derslerinizde “nasıl başarılı olabilirim” olmalıdır. Ne yapmanız gerekir? Çok basit, çalışma bilincini özümsemek. Nasıl çalışılmalı, zamanında, yerinde, yöntemiyle ve en önemlisi kararlılığınızla, çalışma nedenlerinizi beyninize iyice nakşetmeniz gerekir. Önce dersi sınıfta çok iyi dinleyerek başlayın, eve geldiğinizde mutlaka tekrar edin, bilemediklerinizi başka bir yere not edin, merak kararlısı olmaya çalışın, bu nasıl olur kısacası neden sonuç ilişkisini merak edin, en başarılı notu hedefleyin ve sınav sonrası aldığınız notu kendinizle kıyaslayarak, yine kendinizle yarışın. Bütün bunlar kararlı olmanın adımlarıdır; yani kararlı olmaktır. Buradan bunları yapmayanlara söylemek istediğim bir şey var. Steve Jabs üniversiteyi daha birinci sınıfa başladığında bırakmaya karar vermesinin ardında, yapmaya çalıştıkları konusundaki kararlığı onu başarıya götürmüştür ve üniversiteyi bırakarak verdiği karar onu bir yere getirmiştir.

Nedir bu yer? Dünyayı şaşırtan I Phone, I Pod, I Ped gibi icatlarını gerçekleştirdiği dünyanın en büyük teknoloji cirosunu yapan Apple’ı kurmuştur. Nasıl başardınız sorusunu şöyle yanıtlamıştır: “Biz sadece, iletişim sistemlerine baktık, bunu daha basit ve daha güçlü yapabilir miyiz dedik.” Bu sözleri BİZ imajı vererek söyleme büyüklüğünü göstermiş. Burada BİZ kelimesi konusunda bir şeyler yazmak geldi içimden.

Biz kelimesini kullanmak büyüklüğü, sorumlulukları ortak paylaşmak, çevresindekilere değer vermek, saygı duymak ve güvenmek demektir. Elbette ki bu kadar geniş kapsamlı düşünce ancak “biz” gücüne inanmaktan kaynaklanır. İşte ekip ruhu ve yaratıcı düşünce…

Kararlı insanların yapacakları her ne olursa olsun başarılı olacakları varsayılır. Kararlılıklarıyla konuya gösterdikleri dikkat çevresine güven verir; çünkü o yapmayı planladıklarını karar vermeden önce düşünmüş veya çok önceden hayal etmiş ya da zihininde tasarlamıştır. Zihninde tasarlama özelliği biraz daha önemli ve farklı bir özellik, bu aynı zamanda insanın geleceği düşünmesi anlamına gelir, ki bu insanlar kararlılıklarını başarılarıyla sonuçlandırmak gibi yaratıcı özelliklere sahiptirler. Deneme yanılma sadece uygulama aşamasındaki yapılanlar değildir, pratikteki deneme yanılma olasılıkları da en az teorik deneme yanılma kadar önemlidir, pratikteki yanılmanın farklı bir önceliği vardır.

O da teorik yanılgıların olasılığı, bu durum karşısında önceden neler yapılması gerektiğinin düşünülmesi ve psikolojik olarak hazır olunmasıdır. Katıldığım bir eğitimde Prof. Len Vhitehead şöyle bir soruyla başladı:

“Bugünkü konumuz kendi hayatınızla ilgili bir planınız var mı? Sadece planınız konusunda yanıt vermeniz için on dakikalık bir zamanınız var.”

Prof. Len Vhitehead’ın sözleri bittiğinde önce birbirimize sonra saatlerimize baktık. Ne söyleyecektik. Hiç beklemediğimiz ve de düşünmediğimiz bir soruydu. On dakika sonra Prof. Len Vhitehead gözlerimizden anlamış olmalı ya da eğitimin bir yöntemi olmalı ki, bizleri dinlemeden konuya girdi. Ben şunu düşündüm ve insanın hayatına yön vermesi için plan yapmasının önemini sorgulamaya başladım. Çok büyük bir eksiklikti. Prof. Len Vhitehead konuşmasını şu sözlerle bitirdi:

“Kendiniz hakkında mutlaka bir planınız, hatta birkaç planınız olmalı ve planınızı gerçekleştirmek için bütün gücünüzle çalışmalısınız.”

Su kadar sakin ve esnek ol! Dünyada hiçbir şey, su kadar yumuşak ve ince değildir. Fakat büyük kayalar gibi sert ve sabit şeyleri, hiçbir şey su kadar iyi bir şekilde eritip parçalayamaz.

Lao-Tse