İyi olmanın 7 yolu
1 – ÖNCE CAN
Kendinizden başlayın. Bir başka deyişle listenin başında siz varsınız. Öncelikle kendinize karşı iyi ve nazik olun. Bir saatliğine bile olsa, evden çıkıp yürüyüş yapmanız [Ağır egzersiz programları uygulamanız gerekmez. Yürüyüş, en iyi spordur], güneşlenmeniz, sosyalleşmeniz, birkaç parça da olsa evin ihtiyaçlarını almanız, bir arkadaşınızla 10 dakika telefon görüşmesi yapmanız, ağaçları kuşları denizi seyretmeniz, sevdiğiniz müziği dinlemeniz, evde kendi kendinize şarkı söylemeniz, televizyonda sevdiğiniz bir belgeseli ya da spor karşılaşmasını izlemeniz, yatağa erken girip erken kalkmanız, doğru süre uyumanız, size hiç ummadığınız bir rahatlık, bir dinginlik, bir zindelik verecektir. Ama bütün bunları bol su içerek yapmalısınız. Susuzluk, sinirlilik yapar.
Sinirli halinizle iyi bir şey yapmanız mümkün olmaz.
2 – SONRA CANAN
Evliyseniz, ikinci aşama, eşinizi rahat ettirmeye çalışmaktır. Ona zaman ayırın. Ev işlerinde kendisine yardımcı olun. İyice makineleştiğimiz şu dünyada eşinize yardım etmek için bulaşığı, çamaşırı sizin halletmeniz, birkaç dakikadan fazla zamanınızı almayacaktır. Becerikliyseniz, eşinize onun sevdiği bir yemeği yapın. Arada sırada bir buket çiçekle, bir kutu çikolatayla gönlünü alın. Eşinizin doğum gününü ve evlilik yıldönümünüzü asla unutmayın. Çocuklarınız küçükse bakımlarına destek olun. Büyükse onları dışarı gönderip, eşinizle baş başa kalmaya çalışın. Kendisine güzel sözler söyleyin. Belki birlikte bir yürüyüş, birlikte yapılacak temizlik, mutfakta birlikte geçirilecek saatler, baş başa birkaç kurabiye eşliğinde bir 5.00 çayı, birlikte çıkılacak alışveriş, iyilik duygunuzu zirveye çıkaracaktır.
3 – ÇOCUKLAR İHMALE GELMEZ
Üçüncü aşamada elbette ki çocuklarınız var. Çocuklarınızla sürekli olarak diyalog içinde olun. Onlarla gereksiz konularda bile olsa sohbet etmeye çalışın. Günümüzde ne yazık ki, anne babadan ilgi görmeyen çocukların konuşma yaşı giderek yükseliyor.
Derslerine yardım edin. Onlarla birlikte ders çalışın. Günümüzün pandemi ortamında çocuklar okula gidemiyor. Bu açığı siz kapatın. Yabancı dil biliyorsanız, çocuğunuza siz öğretin. Tıp öğrenimi gören çocuğunuza yardım edemezsiniz ama matematik, tarih, coğrafya vs. gibi derslerde çocuğunuzun bilgisine katkıda bulunabilirsiniz.
Çünkü o sıralardan siz de geçtiniz. Bir atlas alıp, çocuğunuza hangi ülkenin nerede olduğunu öğretmeniz için profesyonel olmanız gerekmiyor. ABD’de Kanada’nın nerede olduğunu bilmeyen üniversite mezunları var.
UNICEF [Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu) raporlarına göre dünyada bir milyar çocuk eğitim/ öğrenim çağında. Ancak yaklaşık 617 milyonu, minimum bilgi düzeylerine ulaşabilecek durumda bile değil. Bu rakam, genel öğrenci sayısının üçte ikisine karşılık geliyor. 27 milyon öğrenci ise okula hiç gidemiyor.
4 – KOMŞULARINIZI UNUTMAYIN
Gelelim dördüncü aşamaya. Onlar komşularınız. Yaşı 60’ın altında olan okuyucularımız bilmez. Eskiden öyle güçlü bir komşuluk bağı vardı ki, bir evde pişirilen yemekten birer tabak, komşulara da dağıtılırdı. Şimdi bu yazının kaynağı olan CNN International internet sitesi, “Komşularınız için bir şeyler pişirin” tavsiyesinde bulunuyor. Ya da pişirdiğiniz ve uzun süre bozulmayacak yemekleri, marketten aldığınız ürünleri, hayır kurumlarına bağışlayabilir, çok sayıda kişinin yararlanmasına katkıda bulunabilirsiniz. Bunları yaparken, 6 feet’lik (180 cm’lik) sosyal mesafede kalmayı unutmayın.
5 – İLETİŞİM OLMADAN OLMAZ
İletişim, iyi ve nazik olmanın en önemli unsurlarından biri. Çünkü iletişimsizlik depresyona, depresyon da kişiyi intihara sürüklüyor. El yazısıyla uzun mektuplar yazma dönemi gerilerde kaldı. Ama el yazısıyla küçük notlar yazıp bırakmak, kişiyi alabildiğine mutlu ediyor; örneğin bir teşekkür notu. Muhatabınızın ne kadar harika bir insan olduğunu yazan bir not. “İhtiyacınız olduğunda beni arayın” notu. “En kısa zamanda görüşmek üzere” notu. Bu notlar, kimin kalbini ısıtmaz ki? Pandemi öncesinde ABD’de motosikletli gençler arasında bir moda vardı. Kırmızı ışıkta durduklarında yanlarındaki aracın sürücüsüne çikolata, çiçek, gofret, şeker vs. gibi eşantiyonlar hediye ederlerdi. Bunlar çok para mı tutuyor? Hiç de değil. Sadece birkaç dolar. Ama vereni de, alanı da mutlu ediyor.
6 – KAMUSAL YARDIM YAPMAYA GÖNÜLLÜ OLUN
Bir sosyal çalışma grubuna gönüllü olarak katılabilirsiniz. Sahilleri, sokakları, parkları çöpten temizlemek, ormanlık alanları çöplük olmaktan kurtarmak, çocuklara doğa sevgisi aşılamak, onlarla oyunlu öğrenim programlarına katılmak, depremlerde kurtarma çalışmalarının bir parçası olmak ya da basit ilk yardım becerileri öğrenmek için kursları takip etmek, sizi toplum için yararlı bir vatandaş yapmaya yetecektir.
7 – AZ TÜKETEREK DÜNYAYA İYİLİK YAPIN
İyi olmak, sadece başkalarına iyilik yapmak demek değildir. İhtiyacınız olmadığında evinizin ışıklarını kapatmak, suyu idareli kullanmak, kaloriferi sonuna kadar açmak yerine kısıkta yakıp geri kalan açığı bir kazak ya da süveterle kapatmak, market alışverişlerinizi sadece ihtiyacınız olan ürünlerle sınırlamak, bazı ürünleri yerel çiftliklerden almak, eşya kullanımını azaltmak veya tekrar tekrar kullanmak, elden çıkarmak istediklerinizi başkalarının kullanımına sunmak, sadece birkaç kişiye değil, bütün insanlığa yapacağınız bir iyilik olacaktır.
ALEV RIGEL