EBA’nın video altyapısını Medianova CDN sağlıyor

KORONAVİRÜS nedeniyle nüfusun önemli bir bölümü evlerine kapandı. Ancak hem iş hem eğitim, yani aslında genel olarak hayat devam etmek zorunda. Burada da devreye teknolojik altyapı firmaları giriyor. Çocuklar derslerini online ortamda almaya başladılar. Okulların kapatılması kararı alındıktan sadece bir hafta sonra online eğitim altyapısı nasıl hazır hale geldi sorusunu sormadan edemiyor insan. Bu hızın arkasında kim var? Milli Eğitim Bakanlığının online’eğitim platformu EBA’nm (Eğitim o -Bilişim Ağı) video altyapısını sağlayan Medianova CDN’nin Kurucu CEO’su Serkan Sevim ile yeni sistemin teknolojik detaylarım konuştuk. Bu kadar insan aynı anda bağlanınca internetin çökeceğini iddia eden şehir efsanelerini kendisine sorduk…

EBA için yaptığınız iş tam olarak nedir?

Son birkaç senedir EBA’nın video ve görsel altyapı hizmetini sağlıyoruz. Yani siteye giriş yaptınız, önünüze video veya sesli bir dosya çıktı, ona tıkladığınız anda Medianova’mn platformu devreye girmiş oluyor. Milli Eğitim Bakanlığı, öğretmen eğitimleri gibi konularda internet canlı yayınlarını da EBA üzerinden yapıyor.

ABD, Avrupa, Ortadoğu ve Türkiye’de yaklaşık 600 firmaya altyapı hizmeti veriyoruz. Bu firmalar arasında Türkiye’nin tüm operatörleri, BluTV gibi büyük medya şirketleri, Migros, Eczacıbaşı gibi kurumlar ve e-ticaret sektöründeki en büyüklerin neredeyse tamamının yanında, bankalar da var. Kamu tarafında Merkez Bankası, Merkezi Kayıt Kuruluşu gibi kurumlarm yanında, yurtdışında bölgede Netflix’ten daha büyük bir yapıya sahip StarzPlay ve MBC gibi medya şirketlerine, Bittorent gibi Amerikalı, Netmarble gibi Koreli şirketlere hizmet veriyoruz.

Online eğitimde internet sağlayıcıların kapasitesinin yeterli olmayacağını ve internetin çökebileceğini iddia edenler var. Bu iddia doğru mu?

Internet tanım itibari ile 1960’lı yıllarda Amerikan askeri kuvvetleri tarafından savaş anında veri iletişimi kesilmesin diye geliştirilmiş bir altyapı. 1990’larda ticarileşmeye başladı. İnternette veri tüketimi arttıkça yatırım ve verim de artıyor. Dolayısıyla internetin çökmesi gibi bir durum çok olası değil. Bir bölge çökse otomatik olarak trafik diğer bölgelere akıyor. Sadece bazı bölgelerde internetin yavaşlaması gibi durumlar olabilir ki yapılan yatırımları gördükçe bu bile pek olası değil. Bundan 12 yıl kadar önce Türkiye’deki ufak bir veri merkezinin girişinde “video internetin sonu olacak” yazıyordu. O günlerden bu günlere kapasiteler 100 kat arttı, evlere fiber geldi; internet eskisinden daha güçlü bir şekilde ayakta. Bu dönemde sadece bizim gibi CDN şirketlerinin ne kadar kritik ve önemli olduğu ortaya çıktı. Teknik olarak biz müşteriye bir link veririz ve sitelerinde o linki kullandıkları zaman siteye milyonlar da gelse bir şey olmaz. Ama bu linkin arkasında nasıl bir teknoloji, algoritma ve sunucu altyapısının olduğunu müşteri genelde bilmez. Anlatsak da bazen inanmaz. Dolayısıyla bizim işimizi çok basit zannederek bu işe giren ve ilk yoğun trafikte çökenler çok oldu. Bu firmalar çökebilir, ama internet yapısına bir şey olmaz.

Peki, CDN nedir?

Content Delivery Network (CDN) servisini bir nevi dijital kargo şirketi gibi düşünebilirsiniz. İnternette de aynı gerçek hayatta olduğu gibi paketler var. Ama bunlar dijital veri paketleri. Biz yine aynı gerçek hayatta olduğu gibi bu veri paketlerini müşterinin merkezinden teslim alıyoruz. Kendi bünyemizde bulunan dijital depolarda bir kopyasını saklayarak son kullanıcı talebi geldiğinde süratle ve kaybetmeden en hızlı şekilde son kullanıcının bilgisayarına, telefonuna ya da akıllı televizyonuna teslim ediyoruz. Bu paketler kaybolursa veya geç gelirse internette yavaşlama dediğimiz sorun ortaya çıkıyor. Videoların buffer etmesi ve yüklememesi, arada kalitenin kesilmesi ve donması bu tip veri paketleri kaybolduğu için oluyor. Bir başka deyişle nasıl Getir veya Banabi gibi bir servis en yakındaki deposundan 10 dakika içinde siparişinizi getiriyorsa, bizim altyapı da internet üzerinde bu işi global ölçekte, 22 ülkede ve 50 noktadan yapıyor. Eğer CDN olmasaydı firmalar tüm veri paketlerini tek bir depodan dağıtmaya çalışacaktı ki hem paketler kaybolacaktı, hem de müşteriler sırada bekleyecekti.

Sizce uzaktan eğitim salgından sonra da devam edilebilir mi?

Ben kesinlikle devam edeceğini düşünüyorum. Önümüzdeki 30 yılda işler ve meslekler hiç beklemediğimiz kadar gelişecek. Eski sistem okul tabanlı eğitimler bu değişim için çok yavaş kalıyor. Önümüzdeki dönemde hibrit eğitim süreçleri olacak. Bir yandan normal okullar devam ederken bir yandan da kişiler kendi isteklerine ve meraklarına göre farklı eğitimleri online olarak alabilecek. Kars’taki, Elazığ’daki genç ile Boston’daki gencin farkı kalmadı ve makas gitgide daralacak. Bu salgın dünyada dijitale karşı olumlu bir algı yarattı diye düşünüyorum. Bundan sonra da tamamlayıcı eğitim olarak devam edecek. Sanal gerçeklik gibi yapıları kullanarak daha kaliteli eğitimler yapılacak.

Projenin bu kadar hızlı bir şekilde hayata geçmesi nasıl mümkün oldu?

Platformumuz zaten 22 ülkede aktif olarak çalışıyor. Sunucu parkuru ve patent başvurulan olan trafik yönlendirme algoritmaları, tek bir platform olarak çalışıyor. EBA’dan bize talep geldiği zaman biz onların istediği kapasitenin iki katını bir hafta içinde Türkiye’de hayata geçirdik. Tabii GSM operatörleri başta olmak üzere hep beraber yoğun bir çalışma yaptık. Bugün Medianova’mn Türkiye içindeki aktif ve trafik taşıyabilen altyapısı 1.1 Terabit büyüklükte olup en yakın global rakibinin 11-12 katı kapasitede. Bu yatırım ve kapasite ile gurur duyuyoruz. Bugün Türkiye içine birkaç sunucu koyan bir iki global marka maalesef müşterilerine Türkiye’den hizmet veriyormuş gibi bir söyleme giriyor. Ama aslında yaptıkları veriyi ve trafiği anında yurtdışından dolaştırmak. Bu da yoğun trafikte performansın ciddi anlamda düşmesine yol açıyor. Levent’teki deposunun kapasitesi dolduğu için paketleri Bostancı’dan getiren bir market uygulaması gibi düşünün. Biz her zaman Türkiye’ye yatırım yaptık ve bu sayede Trendyol, Hepsiburada, Gittigidiyor, Morhipo, Ebebek gibi tüm şirketlerin aktif trafiklerinin altyapısını sağlar duruma geldik.

Benzer bir altyapı ile iş dünyası için uzaktan çalışma modelleri geliştirmek de mümkün mü?

İş dünyası evden çalışmaya anında alıştı diye düşünüyorum. Özellikle CDN kullanmayan ve farklı bir teknoloji ile çalışan online toplantı platformları anında adapte oldu. Bu alışkanlık orta vadede bize büyük verim katacaktır. Tabii gönül isterdi ki biz dünyanın bir adım önünde olalım ve stratejik bir avantaj kazanalım. Maalesef onlardan biraz geride olan platformlara alışmaya başladık. Medianova olarak tam da bu döneme denk gelen yeni bir startup’ımız oldu. Wezone.io markası ile online bir webinar platformunu globale açtık. Salgınla bir anda inanılmaz bir talep oluştu, inşallah Wezone.io da bizim yeni bir markamız olarak dünya pazarında yerini alacak.

Operatörlerin desteği ne yönde oldu?

Biraz önce de bahsettiğim gibi çok büyük destek aldık. Operatörler Medianova’nm internet altyapısına kattığı faydayı net olarak biliyor; bize çok üst düzey yönetici seviyesinde destek verdiler. Hep beraber Türkiye’yi bir veri değişim noktası yapmak istiyoruz. Bunu yaparsak herkes kazanacak. Ayrıca operatör seviyesindeki birçok dijital servisin kuruluşundan bu yana gizli kahramanı biziz. Yakında Turkcell ve Vodafone gibi operatörler ile ihracat fırsatları da yakalayacağız diye düşünüyorum.

Yurtdışına uzaktan eğitim konusunda hizmet veriyor musunuz?

Wezone ile uzaktan seminer ve eğitim hizmeti sağlıyoruz. Bu ürünümüze yurtdışından çok talep gelmeye başladı. Ürünü koronavirüs salgınını öngörerek değil uluslararası şirketlerin beyaz yakalı yöneticilerinin seminer ve eğitimleri için yapmıştık. Şu anda sadece beyaz yakalılar değil eğitim alanında kullanılmaya başladı. İtalya, İspanya başta olmak üzere Brezilya, Polonya ve Finlandiya’dan talep patlaması yaşıyoruz. Bu ülkelerdeki okullar, üniversiteler bu ürünümüzü istiyor. Bu salgın hastalık gösterdi ki uzaktan eğitim altyapısı çok önemli. Bu ürünü geliştirmeye devam ediyoruz.

5G kullanıma geçerse sisteme nasıl bir katkısı olur?

İnternet kullanımı ve video servisleri çok daha kaliteli bir hale gelecek. 5G’nin getireceği yeni ve inovatif servisleri heyecanla bekliyoruz. 5G olduktan sonra altyapı daha veri odaklı olacak ve Medianova gibi şirketlere ihtiyaç artacak.

Serkan Sevim’in hikayesi

1973’te İstanbul’da doğan Serkan Sevim, Galatasaray Lisesi’nin ardından Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü’nden mezun oldu. Ardından 1998’de gittiği ABD’de University of Baltimore’dan Yönetim Bilişim Sistemleri alanında yüksek lisans diploması aldı. ABD’de eğitim aldığı yıllarda, bir arkadaşı ile birlikte Türkiye’nin ilk internet şirketlerinden biri olan Mezun.com’u kurdu. Bu firma, 2002’de Baltimore Business Journal tarafından “En Hızlı Büyüyen Özel Şirket” seçildi. Sevim, Ernst&Young’ın 2004’te dünya çapında düzenlediği “Yılın Girişimcisi” yarışmasında Maryland Eyaleti Finalisti oldu. 2Q06’da Türkiye’ye dönen Sevim, 2010’da Mezun.com’daki hisselerini satarak ilk başarılı çıkışını gerçekleştirdi. Sonrasında, Türkiye’nin ikinci büyük çiçek şirketi konumunda bulunan, kurucusu olduğu 444cicek.com’daki hisselerini de satarak ikinci başarılı çıkışını yaptı. Sevim, Galatasaray Amerika Cemiyet Başkanlığı görevi sonrasında 2015-2017 yılları arasında Genç Yönetici ve İş İnsanları Derneği [GYİAD] Başkanı olarak görev yaptı. 20 Şubat 2019 tarihli TÜSİAD Genel Kurulu itibariyle Dijital Dönüşüm Yuvarlak Masa Eş Başkanlığı görevini sürdürüyor.

Son bir haftanın dijital ayak izi

Medianova, koronavirüs tehdidi karşısında evlerine kapanan tüketicilerin dijital dünyadaki ayak izlerini takibe aldı. Firmanın yaptığı veri analizine göre, evlerinden çıkamayanlar yoğun bir şekilde djjital servislere yöneldi. Teselliyi dyital eğlencede arayan tüketici, online dünyada zamanını oyun oynayarak, video izleyerek ve müzik dinleyerek geçiriyor. Ayrıca bu dönemde online eğitim platformlarındaki hareketlilik artış gösterirken, market alışverişleri de dijitale kayıyor. Analizlere göre tüm dünyada dijital oyun şirketlerinin trafiği yüzde 200 artış gösterdi. Latin Amerika ve Ortadoğu ülkelerinde djjital oyun trafiğindeki artış yüzde 100 seviyesinde gerçekleşirken Türkiye’deki artış yüzde 200’lere ulaştı. Dijital veriler tüketicilerin geçtiğimiz haftalara oranla daha çok e-spor seyrettiğini ortaya koyarken genel e-spor tüketimi ise yüzde 60 oranında arttı. Karaoke gibi eğlence servislerindeki artış da yüzde 200’ü buldu. Video ve müzik gibi içerik servislerine de tüketiciler yoğun ilgi gösteriyor. Tüm dünyada televizyonlardan seyredilen video servislerinde ciddi yükseliş görülürken, bu alanda son bir haftada yüzde 45 ila 50 seviyesinde artış yaşandı. Türkiye’deki yükseliş trendi global OTT (doğrudan internetten yayınlanan içerik) servisleriyle paralel seyrederken, internetteki video içeriklerine olan ilginin artarak devam etmesi bekleniyor. Süreci yararlı şekilde değerlendirmek isteyenler ise online eğitime yöneldi. Öğrencilere yönelik online eğitim platformlarında şimdiden sekiz kat trafik artışı var. Şirketlere yönelik online eğitim platformlarında ise yüzde 150’lik bir artış görülüyor.

Küresel dev olma yolunda

2005’te kurulan Medianova CDN küresel çapta streaming ve bulut bilişim çözümleri sunuyor. Kurulduğu günden beri geliştirdiği CDN platformu ile video ve audio streaming, Live TV encoding ve internet streaming alanında çözümler geliştiriyor. 2018 ve 2019’da global raporlama şirketi Gartner’ın teknoloji trend raporlarında yer alma başarısını gösteren firma, bağımsız ölçümlere göre “Türkiye’nin en hızlısı” olan CDN platformu ile Avrupa ve Ortadoğu’da en hızlı şirketler arasında yer alıyor. Kendi Ar-Ge merkezinde geliştirdiği içerik dağıtım ağı ile dünyada 50 noktada hizmet veren firma her gün milyonlarca kullanıcıya hizmet veriyor. 600’den fazla kurumsal şirkete platform sağlayan firma, teknoloji ihracatının ülkemizdeki öncüleri arasında yer alıyor. Patentli ve patent bekleyen ürünleri var.

ÜRÜN DİRİER