Hayvan sevgisi iş dünyasını da sardı
SON günlerin en önemli gündem maddelerinden biri hiç kuşkusuz hayvanlara yönelik şiddet haberleri. Hemen her gün bir yenisiyle karşılaştığımız bu üzücü haberler, toplumun her kesimi tarafından tepkiyle karşılanıyor. Birçok şirket, yaşamım sokaklarda ya da barınaklarda devam ettirmeye çalışan hay vanların yaşadığı zorluklara dikkat çekmek, onların yiyecek ve barınma ihtiyaçlarını karşılayabilmek amacıyla kurumsal sosyal sorumluluk projeleri geliştiriyor.
Bu şirketler arasında mağazalarının kapılarını sokak hayvanlarına açanlar da var, kapılarının önüne mama ve su kapları koyanlar da… Her biri örnek teşkil eden bu kurumsal sosyal sorumluluk projelerinin nasıl hayata geçirildiğini, şirket çalışanları ve hayvan severler tarafından nasıl karşılandığını proje sahiplerinden dinledik… Aslında bu konuda bir süre önce detaylı bir haber yapmıştık. Ancak şirketlerin girişimlerindeki hızlı artış bizi haberimizi yenilemeye yöneltti. îşte Türkiye’nin en hayvansever şirketleri:
DOĞTAŞ
Doğtaş, sokak hayvanlarının mama ve barınma ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra ‘Misafir Pati’ ismini taşıyan kurumsal sosyal sorumluluk projesiyle mağazalarında sokak kedilerine sahip çıkıyor. Doğtaş Genel Müdürü îlhan Tunçman, “Sadece mobilya üretip satan bir üretici olmanın ötesinde, müşteri memnuniyetini önemseyen, toplumsal konulara duyarlı bir marka olarak, sosyal sorumluluğa verdiğimiz önem ve değeri göstermek istedik. Sokak hayvanlarına mağazalarımızda sahip çıkarak ilk adımı attık. Hedefimizin üstüne çıkmak bizi gururlandırdı” diyor. ‘Misafir Pati’ projesinin beklediklerinden hızlı ve güzel sonuçlar kaydettiğini söyleyen Tunçman, sivil toplum kuruluşlarından ve ünlü isimlerden olumlu tepkiler aldıklarını anlatıyor. Tunçman, bu projeyle yuvanın yanı sıra mağazalarında birer sokak hayvanı sahiplenmeyi, nasıl sahiplenildiğini göstermeyi istediklerini belirtiyor ve “Kurumsal sosyal sorumluluk projesi konusunda yeni fikirlere açığız” diyor.
VODAFONE
Hayvanlara yönelik kurumsal sosyal sorumluluk projesiyle dikkat çeken şirketlerden biri de Vodafone. 2016 Ağustos’ta Habitat Derneği işbirliğiyle ‘Yarını Kodlayanlar’ projesini başlatan firma, proje kapsamında Türkiye’nin dört bir yanında 7-14 yaş arası çocuklara kodlama konusunda eğitimler veriyor. ‘Yarını Kodlayanlar’ projesine katılan çocukların kod-lamayı sosyal sorunlara çözüm bulmak amacıyla kullanmaya başladıklarını anlatan Türkiye Vodafone Vakfı Başkanı Haşan Süel, “Projemize Kayseri’den katılan Serhat Seval ve Sudenaz Kınık isimli öğrencilerimiz, sokaktaki hayvanlara herkes yardım edebilsin, sokak hayvanları mamaya her an kolaylıkla erişebilsin diye kodla çalışan bir mama makinesi fikri geliştirdi. Biz de bu fikri hayata geçirdik” diyor.
‘#BuMamaBenden’ etiketiyle atılan tvveet ile çalışacak şekilde kodlanan ilk makine, pilot olarak seçilen Vodafone Zeytinburnu İstasyon Mağazası’nın önüne kurulmuş. Daha . sonra İstanbul’da beş noktaya daha mama makinesi yerleştirilmiş. İstanbul’un ardından îzmir, Ankara, Adana, Erzurum ve Rize’de de mama makinelerinin kurulumunu gerçekleştirdiklerini söyleyen Süel, “Böylece Türkiye genelinde toplam 11 mama makinesine ulaşmış olduk. Kodla çalışan mama makinesiyle sokak hayvanlarına mama verebümek için Twitter’dan #BuMamaBenden etiketiyle twcet atılması yeterli. Makine, mama kabı boşsa mama verecek şekilde kodlandı. Tüm lokasyonlarda mama makinesi dolu ise tweet sıraya alınıyor. Kap boşalınca, sıradaki tvveet ile makine aktive oluyor ve kap mamayla doluyor” diyor. Zeytinburnu’na kurulan ilk mama makinesinin büyük ilgi gördüğünü kaydeden Süel, konuyla ilgili 250 binden fazla tweet atıldığını söylüyor. Kampanyaya mağaza çalışanlarının yanı sıra hayvan severler, sanatçılar, yazarlar, futbolcular, gazeteciler ve politikacılar da tweet atarak destek vermiş.
ADORE MOBİLYA
Adore Mobilya, ‘Kedi Evim Adore’den’ isimli kurumsal sosyal sorumluluk projesiyle hayvan severlerden tam not alan şirketlerden birisi. Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Kemal Kayalar, projenin hayata geçirilme sürecini şu sözlerle anlatıyor: “Yıllar önce yerleş-kemiz içinde yaşayan kediler için yaptığımız evlerin ne kadar işe yaradığını görünce, bu projeyi tüm Türkiye ile paylaşıp sokaktaki dostlarımızı ev sahibi yapmak istedik. Proje sayesinde yıllardır 100 binlerce sokak kedisi kışın zor şartlarından korunabiliyor.”
Adore Mobilya, proje kapsamında 2018’de 41 bin 119 kedi evi üretmiş ve bunların tamamı 24 saat içinde tükenmiş. Projenin yüksek bir maliyeti olduğunu belirten Kayalar, “Sektörümüzde biriktirerek kullandığımız malzemenin ikinci el değeri var. Biz bunları satmak yerine, kedi evlerinde kullanıyoruz. Adore ürün kutularının içinde ürün kurulumu için gerekli ne varsa kedi evi kutularında da var. Bunun yanı sıra işçilik maliyetlerimiz ve genel giderlerimiz de var. Hepsi düşünüldüğünde ne kadar büyük bir maliyeti olduğu ortaya çıkıyor” diyor. Kayalar, kedi evi projesinin devam edeceğini ayrıca kuş evleriyle ilgili bir projeyi hayata geçireceklerini söylüyor.
IKEA
Ikea Türkiye, firmanın global merkezi tarafından yürütülen birçok projede yer almanın yanı sıra Türkiye’de farklı sosyal sorumluluk projeleri de hayata geçiriyor. “Sevimli dostlarımıza yönelik gerçekleştirdiğimiz barınaklara yiyecek yardımı projesini, sürdürülebilir yaşama bir katkı olarak değerlendiriyoruz” diyen Ikea Türkiye Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Senem Sadıklar, restoran ve kafelerinde artan yiyeceklerin mağazaların bulunduğu il ve ilçelerdeki hayvan barınaklarına düzenli olarak gönderimini sağladıklarını anlatıyor. Firma, her yıl ortalama 25 ton yemeği barınaklara bağışlıyor. Sadıklar, “Bu projeyi büyük bir gönüllülükle uzun yıllardır yürütüyoruz. Bu çalışmaya işgücü sağlayarak dolaylı bir şekilde bütçe ayırmış oluyoruz. Artan yiyecekler her gün çalışanlarımız tarafından ayrıştırılıyor ve belirlenen düzende barınaklara, yine bizim çalışanlarımız tarafından teslim ediliyor” diyor. Bu çalışmayı, mağaza içi iletişimlerine taşıyarak misafirlerini de bilgilendirdiklerini söyleyen Sadıklar, güzel geri dönüşler aldıklarından söz ediyor. Sadıklar, son olarak sürdürülebilirliği, iş yapış süreçlerinin bir parçası olarak gördüklerini belirtiyor ve “Çevremize pozitif katkıda bulunmayı hedefliyoruz. Bu doğrultuda gündeme gelecek projeleri her zaman değerlendiriyoruz” diyor.
TURKCELL
Turkcell hayata geçirdiği birçok projeyle sokak hayvanlarının ihtiyaçlarını karşılıyor. Firmanın Pazarlama Direktörü Ömer Barbaros Yiş, “Sosyal sorumluluk projelerimizde amacımız her zaman çalışmalarımızın sürdürülebilirliğini sağlamak, dokunduğumuz her alanda kalıcı çözümler ve pozitif etkiler oluşturmak” diyor. Bu anlayış çerçevesinde sokak hayvanları için pek çok uygulamaya imza attıklarından söz eden Yiş, “Engelli sokak hayvanlarına protez yaparak hepimizin gözünde ‘Hayat Tamircisi’ olan Mardinli Haşan Kızıl için üç boyutlu yazıcı ve teknolojik ekipman sunduk. 4 Nisan Dünya Sokak Hayvanları Günü’nde Nestle Purina ile beraber yaptığımız projeyle Yedikule Hayvan Barmağı’na 10 ton mama bağışladık. Son olarak :#BirKalpMama’ projemizle bin 500 mağazamızın önüne bir kap su, bir kap mama koyup mağazalarımızı sevimli dostlarımıza açtık” diyor. Bu projeye hem çalışanların hem de vatandaşların destek olduğunu anlatan Yiş, yakın zamanda sokak hayvanları için yeni bir projeyi hayata geçireceklerinin bilgisini de veriyor.
TUDORS
‘Bir Kap Su Bir Yaşarır projesini hayata geçiren Tudors, bu projeyle sevimli dostlarımıza yardım etme bilinci oluşturmayı ve bu konudaki farkındahğı artırmayı amaçlıyor. Firmanın CEO’su Yaşar Ayaydın, “Birçok sahipsiz hayvan, çok zor şartlarda sokakta hayatta kalmaya çalışıyor. Onlara yardım etmek hepimizin görevi” diyor. Projeye öncelikle hayvanların en rahat şekilde su içebileceği bir kap tasarlayarak başladıklarını anlatan Ayaydın, önceliklerinin her zaman hayvanların hayatım kolaylaştırmak olduğunu söylüyor.
Mağazalarına projenin önemini anlattıklarını kaydeden Ayaydın, “Kaplarımız koyulduktan sonra takip edilmesine, suların bittikçe doldurulmasına önem verdik. Küçük bir maliyetle kapı önüne koyulan bir kap su ile bir canlının en önemli gereksiniminin karşılanacağını göstermek istedik” diyor. Projeye en büyük katkıyı Tudors çalışanlarının sağladığını söyleyen Ayaydın, “Toplumu ilgilendiren tüm konularda farkındalık oluşturmak ve çözüm için uğraşmak birinci önceliğimiz” diyor.
SCOTTY
Geçen yıl 4 Ekim Dünya Hayvanları Koruma Günü’nde gerçekleştirdiği ‘Bir Kap Mama Işınla’ kampanyasıyla adından söz ettiren Scotty’nin kurucusu Tarkan Anlar, “Özellikle büyük şehirlerde sokak hayvanlarının barınma ve beslenme sorunlarının çözümüne bir nebze de olsa yardımcı olmak istedik. Hedefimiz. sokak hayvanlarına destek olurken duyarlılık ve farkındalık oluşturmaktı” diyor. Anlar, ‘Bir Kap Mama Işınla’ kampanyasıyla belirli lokasyonlarda yapılacak yolculuklarda kullanıcılarına, içinde mama kabı ve mama olan Scotty çantaları hediye ettiklerini, bunun yanı sıra kanaat önderlerine yine içinde mama ve mama kabı olan kitler göndererek onlar vasıtasıyla kampanyayı daha çok kişiye duyurma fırsatı yakaladıklarını anlatıyor.
TEPE BETOPAN
‘Sevgiyle Koru’ projesiyle sokak hayvanlarının barınma ihtiyacını karşılayan Tepe Betopan, kulübelerini Ar-Ge çalışmaları kapsamında ürettiği suya dayanıklı, Al yangın sınıfına sahip, yanmayan ve böceklenme yapmayan, güneş ışınlarına dayanıklı ve zararlı kimyasallar içermeyen ürünlerle yapıyor. Firmanın Satış ve Pazarlama Müdürü Kenan Kafdal, “Amacımız, bir ilkibaşlatmak ve farkındalık oluşturmak” diyor. Projeye başlarken barınaklara kulübe desteğinde bulunmak için belediyeler-lejletişime geçtiklerini anlatan Kafdal, “Çankaya, Yenimahalle ve Beypazarı belediyelerinden olumlu dönüşler aldık 1 ve kulübeleri bağışladık” diyor.
Kafdal, ekip ruhunun önemine de değiniyor ve sözlerini şöyle tamamlıyor: “Kulübe bağışlarımız devam edecek. Hedefimiz, Türkiye’nin her yerine kulübelerimizden dağıtabilmek. Hayvan barınaklarına destek vermeli ve bu projeleri sürdürülebilir kılmalıyız. ”
AUSTROTHERM
Sokak hayvanlarına yönelik kurumsal sosyal sorumluluk projesiyle dikkat çeken bir diğer şirket de Austrotherm. Şirketin Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Tolga Celayer, ısı yalıtım bilincini artırmak, kamuoyuna mantolama ve ısı yalıtımının bireysel ekonomi ve ülke ekonomisine katkısını anlatmak, mantolama yapmanın faydalarını ve püf noktalarını göstermek için farklı iletişim kampanyaları hayata geçirdiklerini anlatıyor. Celayer, “Bu pazarlama stratejisi içerisinde son iki yıldır yürüttüğümüz ‘Isı Yalıtımlı Kedi Evleri’ projemiz, kamuoyundan en çok ilgi gören ve geri dönüş alan proje oldu, diyor. Projede kullanılan kedi evi tasarımının Austrotherm patentli olduğunu belirten Celaycr, “Kedi evlerimiz, EPS ısı yalıtım levhasından üretildi. Özel kesim ünitelerinde kesilerek, dış ve iç kısımları su geçirmeyen özel kaplama malzemesiyle boyanarak hazırlandı.
Seri üretime uygun değil, sınırlı sayıda hazırlanıyor ve satışı yapılmıyor” diyor. Bu nedenle ticari kaygı güdülmeden üretilen ürünün satışını binlerce istek gelmesine rağmen yapmadıklarını söyleyen Celayer, “Sadece Austrotherm Instagram hesabı @austrothermtr üzerinden kedilerle çekilmiş selfie’lerini #herkedininbireviolsun etiketiyle paylaşarak yarışmamıza katılmaları halinde kazananların adreslerine ücretsiz kargoluyoruz” diyor. Celayer, “2018’de sadece Instagram üzerinden 929 bin 460 kişiye erişim sağladıklarım söylüyor.
SUBARU
Subaru ve National Geographic işbirliğiyle ortaya çıkan, Çak Bi Pati Derneği ve Tanış Onunla Platformu’nun da destek vermesiyle hayata geçirilen ‘Pati Birliği’ projesinin amacı, sahipsiz sokak köpeklerinin korunmasını ve daha iyi şartlarda yaşamasını sağlamak. Uzun soluklu proje, sahipsiz sokak köpeklerinin beslenme ve sağlık ihtiyaçlarının karşılanması için onları hayvan severlerle bir araya getiriyor. ‘Pati Birliği’nin proje sözcüsü Sarp Dakni, proje çerçevesinde yaptıkları uygulamalarla ilgili şunları söylüyor: “Şehrin merkezinde yaşayan sokak köpeklerinin takibi ve ihtiyaçlarının düzenli olarak giderilebilmesi için özel olarak geliştirilen GPS çipi taşıyan tasmalarımızı, beta uygulama sürecinde köpeklerimizin üzerinde denemeye başladık. Bu çiplerle akıllı telefon sahipleri, köpeklerin harita üzerinden nerede olduğu takip edebilecek.” ‘Pati Birliği’ ekibi, köpeklerin toplu olarak yaşadığı bölgelerde çok sayıda köpeğe reflektörlü tasmalar takıyor. “Geceleri ışık almayan noktalarda, taşıtların far ışıklarını yansıtan bu tasmalarla trafik kazalarını önlemek istiyoruz” diyen Dakni, hayvanlar için çalışan farklı saha ekiplerinin yanı sıra bunu kurumsal bir çerçevede yapmanın önemli olduğunu belirtiyor.
MİGROS
Migros, Haytap (Hayvan Hakları Federasyonu) ile birlikte sokak ve ormanlarda yaşayan hayvanların beslenmesi için gıda yardımında bulundu. Proje kapsamında, son kullanım tarihi yaklaştığı için raflardan kaldırılan meyve, sebze, et, şarküteri ve kuru gıda ürünleri, niteliği ve soğuk zinciri bozulmadan aynı gün içerisinde Haytap gönüllülerine teslim edildi. Migros, projeyi 2014 yılında yalnızca altı mağazada yaparken, sonrasında 338 mağaza kampanyaya destek verdi. Proje kapsamında yaklaşık 135 ton gıda bağışlandı.
TOYZZ SHOP
Toyzz Shop da pek çok firma gibi hayvanlarla ilgili kurumsal sosyal sorumluluk projesiyle dikkat çekiyor. Firma, Fun Dough marka oyun hamurlarının satışından elde edilen gelirin 2 TL’sini hayvanlara ayırdı. Proje süresince bu destekler sayesinde Türkiye genelinde çok sayıda barınak ve hayvan bakım evine i ihtiyaç yardımı yapıldı. Hayvanların ihtiyaç duyduğu teknik cihaz ve operasyoncl malzeme ihtiyaçları karşılandı. Toyzz Shop Pazarlama Grup Müdürü Didem Özgüven, “İyiliğin ve sevginin paylaştıkça artan kavramlar olduğunu ve hayvan ve doğa sevgisinin önemini çocuklara aşılamak için Haytap ile iki yıl boyunca bir işbirliği gerçekleştirdik” diyor. Toyzz Shop olarak, projeyle çocuklara hayvan sevgisini kazandırmayı hedeflediklerini belirten Özgüven sözlerini şöyle sürdürüyor: “Projemiz, çocukların hayvan hakları gönüllüsü olmalarına ufak da olsa katkı sağladı.”
VAKIF KATILIM
Sosyal’sorumluluk projesi kapsamında kuş evleri tasarım ve fotoğraf yarışması düzenleyen Vakıf Katılım, toplamda 85 bin TL’lik ödül verdi. Firma proje amacını, “Sulak, kuş evleri, barınak gibi değerli yapıları, şehir ve yaşam alanlarımızın uzağına taşıdık. Artık bunların geri gelmesi ve hayatın birer parçası olması gerektiğine inanıyoruz. Mimar Sinan ve nice mimarın, günümüzde hala hayranlık uyandıran kuş evleri zarafetini sürdürmek istiyoruz” diye açıkladı. ‘Kuş Evleri’ yarışması, iki dal ve iki kategoride gerçekleşti. Amatör ve profesyonel olmak üzere düzenlenen yarışma, ahşap, taş ve seramik malzeme kategorilerinde uygulamaya yönelik olarak kuş evi tasarımlarından oluştu.
GETİR
Getir de hayvanlara mama yardımı yapan firmalar arasında yer alıyor. Firma, ‘Mama Gönder’ sosyal sorumluluk kampanyasının dördüncüsünü 2018’de gerçekleştirdi. 4 Ekim Dünya Hayvanları Koruma Günü kapsamında gerçekleştirilen kampanyayla 1-4 Ekim 2018 tarihleri arasında ‘Evcil Hayvan’ kategorisinden sipariş edilen her mama için barınaktaki bir hayvanın günlük mama ihtiyacı karşılandı. Kampanyada, daha çok hayvana ulaşmak için Dünya Hayvanları Koruma Günü’ne özel kedi ve köpek mamalarında yüzde 50 indirim uygulandı. Kampanya bitiminde ‘Evcil Hayvan’ kategorisinden alman mama sayısı kadar hayvanın bir günlük maması, Haytap tarafından belirlenen ihtiyaç sahibi hayvan bakım evlerine ulaştırıldı.
ARAS KARGO
Aras Kargo da sokak hayvanlarına yönelik kurumsal sosyal sorumluluk projesiyle adından söz ettirdi. Sıcak yaz günlerinde hayvanları unutmayan firma, şehir hayatının özellikle yaz aylarında sokak hayvanlarını yıpratmasını önlemek amacıyla iki yılda toplam 7 bin 500 adet su kabı dağıttı. Tüm şube bölge müdürlükleri ve transfer merkezlerinde su kapları bulunduran firma, bu konuda toplumsal farkındalık yaratmayı amaçladı.
MERCEDES-BENZ TÜRK
Mercedes- Benz Türk’ün kurumsal olarak hayvanlara yönelik bir sosyal sorumluluk projesi bulunmuyor. Şirket çalışanları, gönüllülük faaliyetlerini ‘Yıldız Eller’ adı altında yürütüyor. ‘Yıldız Eller’, Büyükçekmece Hayvan Barınağı ile birlikte 2016 yılından bu yana ‘Yıldız Eller, Sevimli Dostlar’ projesini gerçekleştiriyor. Proje kapsamında, sokak ve barınak hayvanlarının ihtiyaçları karşılanıyor.
Şirket yemekhanelerinde artan yemekler düzenli olarak barınağa ulaştırılıyor. Şirket gönüllüleri, hayvanlarla ilgili sivil toplum kuruluşlarına mama, ilaç, kulübe temin ediyor. Hayvanların yuvalandırılması, barınak ve sokak hayvanlarının ziyaret edilmesi gönüllülerin hedefleri arasında yer alıyor.
Aslı PASİNLİ / WWF Türkiye Genel Müdürü
“Projelerin oluşturduğu etki zayıf kalabiliyor”
WWF olarak, kuramların çeşitli projelere sponsor olmaiartndansa kurumlarla dönüştürücü işbirliklerine sıcak bakıyoruz. Bir kurum, kendi alanında kalıcı, sistematik ve samimi dönüşüm yapma niyetindeyse işbirlikleri verimli oluyor. Proje bazlı çalışmalar, proje süresi bittiğinde sona eriyor, sistemsel bir dönüşüm oluşturmuyor, projenin kendisinden çok iletişimine para harcanabiliyor.
Her türlü sosyal sorumluluk projesinde ben şu soruyu 5 soruyorum:
“Bu proje bittiğinde geriye ne kalacak? Kalıcı olarak ne değişmiş olacak? Bu proje kanayan bir yaraya geçici bir yara bandı mı yoksa, uzun vadede sorunu sistematik olarak gidermeye yardımcı olacak bir yaklaşım mı?” Projelere çok ciddi bütçeler ayrılabiliyor ama oluşturduğu kalıcı etki çok zayıf kalabiliyor.
ŞEBNEM CAN KILINÇARSLAN