Mobilya üretiminin parasal büyüklüğü 13 milyar dolara ulaştı
MOBİLYA, emek yoğun yapısıyla istihdam deposu sektörlerin başında gelir. Sektör sadece üretim safhasında 200 binin üzerinde kişi istihdam ediyor. Mağazalar ve lojistik de dahil edildiğinde bu rakam 500 binin üzerine çıkıyor. Mobilya üretiminin parasal büyüklüğü 13 milyar dolara ulaştı. Bunun 10 milyar dolarlık kısmını iç piyasa oluşturuyor. Türkiye’de 36 bin üretici, 65 bin de toptancı-perakendeci mobilyacı var. Mobilya üretim tesisleri İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Kayseri’de yoğunlaşmış durumda. İstanbul ve Ankara başta olmak üzere birçok şehirde de Modoko, Masko benzeri mobilya çarşıları oluştu. Kayseri ve İnegöl gibi üretim merkezleri öne çıktı.
Rakamlardan da görüleceği gibi devasa bir sektörden bahsediyoruz. Son dönemlerde birçok sektörde yavaşlama görülürken mobilya sektöründe oldukça yoğun bir hareketlilik gözleniyor.
Hafta sonları mobilya mağazaları müşteri akınına uğramış durumda. Adeta satışlarda patlama yaşanıyor. Mobilya alanlar bilir. Normal dönemlerde sipariş verildi mi iki üç haftadan önce gelmez. Mobilyanın rutin işleyişi böyledir. Ancak son haftalardaki talep patlaması bu süreyi iyice uzatmış. Bir ay önceden mal teslimatı yapılamıyor. Hatta bazı ürünlerde üç ay sonraya gün verildiği bile oluyormuş.
Ama ortalama teslimat süresi bir aymış. Tabii bu hareketliliğin bir sebebi var. Kasım ayı başında mobilya sektöründe KDV oranları yüzde 18’den yüzde 8’e indirildi. Bu indirim bu ay sonunda bitecek. Sektör kendisine verilen fırsatı çok iyi değerlendirmiş. KDV indiriminin üzerine yatmayıp fiyatlara yansıtmışlar. Kampanyalarla da destekleyince tüketicinin dikkatini çekmişler. Vatandaş da epeydir ertelediği mobilya alışverişini yapmaya başlamış.
“KDV İNDİRİMİ KALICI OLMALI”
Biz de bu hareketlilik üzerine mobilya sektörünün önemli isimleri ile konuştuk. Sektör temsilcileri KDV indiriminin geçici değil kalıcı olması konusunda hemfikirler. Bu konuda geçen hafta sektörün büyük markaları ve sektör dernekleri bir araya gelerek konuyu değerlendirmişler. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’tan randevu talebinde bulunarak KDV indiriminin kalıcı olması noktasında öneride bulunacaklarmış. Sektör temsilcileri KDV indiriminin kalıcı olması halinde bu işten üretici, tüketici ve devletin karlı olacağını anlatacaklarmış.
Doğtaş ve Kelebek Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Davut Doğan, KDV indiriminin sektörü hareketlendirdiğini söylüyor. İndirim ile ertelenmiş taleplerin harekete geçtiğini belirten Doğan, şu değerlendirmeyi yapıyor:
“KDV indirimi daha önce de yapıldı. Piyasaya can suyu olmuştu. Şimdi iki aylık geçici bir süre tekrar yüzde 18’den yüzde 8’e indi. Bu indirim sonrası mobilya sektörü hareketlendi. Bu yıl döviz kurlarındaki ani yükselişler, faiz oranlarının yüksekliği gibi nedenlerle tüketici talebini ertelemişti. Bu indirim taleplerin yeniden geri gelmesini sağladı. Geçen yılın kasım ve aralık ayma göre yüzde 30’luk bir artış söz konusu. Bu indirimin kalıcı olmasını istiyoruz. Bu konuyu Hazine ve Maliye Bakanımız Berat Albayrak’a arz etmek istiyoruz. Vergi indiriminin kalıcı olmasıyla herkes kazanacak. Devlet vergi alacak, vatandaş daha ucuza mobilya alacak, üretici de daha çok satacak. Emek yoğun bir sektör. İstihdam çok önemli. Mobilya sektörü bu anlamda istihdamın ilacı. Bu nedenle de KDV indirimi kalıcı olmalı, işletmeler büyümesini sürdürmeli.”
“MOBİLYA ALMANIN TAM ZAMANI”
,MOSDER (Mobilya Sanayicileri Derneği) Başkam Nuri Öztaş-kın da yaptığı açıklamada geçen ay düzenledikleri Furniture İstanbul fuarının Avrupa’nın en büyüğü olmaya aday olduğunu söyledi. Fuarda 1 milyar doların üzerinde iş hacmi oluştuğunu söyleyen Öztaşkm, “KDV indirimi sektöre moral oldu. Mobilya sektöründe küçülme vardı. KDV indirimi ile sektörün önü açıldı” diyor.
İstanbul Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği ve MOS-FED (Mobilya Dernekleri Federasyonu) Başkanı Ahmet Güleç ise yaptığı değerlendirmede, geçtiğimiz yıl bu uygulama sayesinde iç pazarın yüzde 30’dan fazla büyüdüğünü hatırlattı. Güleç, KDV indiriminden hemen önce yürürlüğe giren Enflasyonla Topyekûn Mücadele Programı kapsamında öngörülen en az yüzde 10 indirime ek olarak bugün firmaların yüzde 40’lara varan indirim uyguladığını söyleyen Güleç, mobilya almanın tam zamanı olduğunu vurguluyor. Mobilya sektörünün yeni pazarlara ulaşması için yoğun olarak çalışan Ahmet Güleç, sektörün en temel beklentisinin KDV indiriminin kalıcı hale gelmesi olduğunu söylüyor.
Mobilya aliminin kolaylaştığını söyleyen Güleç, “Bugün 2 bin 500 TL’lik bir koltuk 1.500 TL’ye alınabiliyor. Bu önemli bir indirim. Dolayısıyla, bu kararın kahcılaştırılmasının çarpan etkisi düşünüldüğünde Türkiye ekonomisine büyük ve kalıcı bir katkı sağlanacaktır. Bununla birlikte, Federasyon ve İhracatçı Birliği olarak hazırlamakta olduğumuz Orta Ölçekli Mobilya İhtisas Üsleri projesi ve Pazar Seni Bekliyor-6.000 İhracatçı projelerimize devletimizin hususi desteklerini beklemekteyiz. Bu iki proje sektörümüzüm hem kurumsal ölçeklerinin büyütülmesi hem de 2023 ihracat hedefine ulaşmasında büyük adımlar anlamına gelecektir” dedi.
“KAMPANYALAR PAZARI CANLANDIRDI”
MOBSAD (Mobilya Sanayici ve İşadamları Derneği) Başkanı Nuri Gürcan da yaptığı açıklamada, sektörün KDV indirimi öncesinde yüzde 30lara varan daralma yaşadığını, indirimle sektörün tekrar hareketlendiğini söylüyor. Gürcan şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Sektörümüze can suyu olduğuna inandığı mız ve sabit olmasını istediğimiz KDV indirimiyle satışlarımıza etkisi, iç piyasadaki daralmadan dolayı satışlarımızda düşüş yaşayacağımız bir dönemde KDV indirimleriyle satışlarımızı sabit tutabildik.
Evet, mağazalarımızda ilk haftalarda bir yüzde 20’lik hareketlilik söz konusu oldu ve hatta satışlarımızda da yüzde lOiuk bir katkı sağladı ancak geçen bu bir buçuk aylık süreci değerlendirdiğimiz vakit sadece KDV indirimi, satışlardaki düşüşün önüne geçti. Bunu artıya çe virebilmemiz için KDV’nin kalıcı olması şart. Mart ayıyla birlikte düğün sezonu da başlıyor. Döviz . kurundaki düşüş, ithal girdilere de yansıyacak ve fiyatlarımızı zamsız olarak müşterilere sunabileceğiz. Bir yandan da sektörümüzdeki ciddi kayıt dişiliğin kayıt altına alınacağını düşündüğünüzde, ülke ekonomimize de önemli bir katkı sunabiliriz.”
Buka Yönetim Kurulu Başkanı Suat Erdoğan da kampanyalarla pazarın canlandığını belirterek, “Bu canlanmada sektör olarak uzun zamandır beklediğimiz KDV indiriminin de payı büyük. Sektör olarak uzun süredir hükümetten beklediğimiz KDV indirimi gerçekleşti. Mobilyada KDV oranı yüzde 18’den 8’e indi, bu indirim yılsonuna kadar devam edecek. Geçtiğimiz yıl da yapılan KDV indirimi sektöre önemli bir hareket getirmişti. KDV indiriminin olumlu etkileri piyasalara yansımaya başladı ve satışlarımızı etkiledi. Diğer yandan ‘Enflasyonla Topyekûn Mücadele’ kampanyalarımız da satışlarımızı hareketlendirdi.
Yılbaşı alışverişleriyle birlikte bu hareketliliğin devamını umuyoruz” diyor. Erdoğan, Tüm mobilyalarda yüzde 25 indirim uyguladıklarını belirterek, mevcut kampanyanın üzerine yüzde 10 KDV indirimini de eklediklerini söylüyor. Erdoğan, “Ayrıca aksesuarlarda yılsonuna kadar yüzde 60’a varan indirimler yapıyoruz” diyor.
“SÜRE YETERSİZ”
Art Design Yönetim Kurulu Başkam Turgay Terzi ise yaptığı değerlendirmede iki aylık sürenin yeterli olmadığını söylüyor. Terzi, “Genel KDV indirimlerine baktığımız zaman satışlarımıza yüzde 35’lik artış sağlamıştı. Ancak son iki aylık uzatmanın satışlarımıza çok büyük katkısını ne yazık ki göremedik. Sadece satışlarımızın düşmemesi için bir koruyucu görev gördü. Mobilya hiçbir zaman lüks tüketim eşyası değildir. Dayanıklı tüketim eşyasıdır. Bu yüzden KDV sürekli yüzde 8 olarak kalmalıdır. Artı yüzde 8 KDV gelişlerimiz var ancak faturalarımızı yüzde 18 olarak kesiyoruz. Bu da KDV dengesizliği oluşturuyor. Aslında tamamen KDV’nin yüzde 8 olması lazım. Bizim talebimiz en azından bunun bir süre daha uzatılması ki önümüzdeki düğün sezonunda asıl etkisini görelim. Sektörümüzün KDV indirimine ihtiyacı var. Pazarımız yüzde 30 küçüldü ve sektörümüz bunu tolere edemeyecek duruma geldi. Kur farklarından dolayı maliyetlerimiz de çok yükseldi. O yüzden sektörümüzün ihtiyacını yetkililerin göz ardı edeceğini sanmıyor ve KDV indiriminin en azından uzatılacağını düşünüyorum” diyor.
Türkiye Genç İşadamları Derneği Ankara Şubesi Başkanı Zafer Yıldırım da KDV indirimini desteklediklerini belirtiyor.
Yıldırım, “Mobilya sektöründen, inşaat alanına kadar faaliyet gösteren birçok üyemiz var. Yaşanan bu gelişmeleri yakinen takip ve takdir ediyoruz. Bu olumlu süreç bizlerde adeta bir bayram sevinci yaşattı. Mobilya sektöründe KDV oranlarının yüzde 18’den 8’e düşürülmesi, beyaz eşya sektöründe ÖTV oranlarının yılsonuna kadar sıfıra indirilmesi Türkiye ekonomisi için güzel gelişmeler. Yaşanan bu indirimlerin kalıcı hale gelmesi en büyük temennimiz” diyor.
Adnan BOSTAN / Adnan Bostan Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı
“Moraller yükseldi”
Tıbbi ilaçların insan vücuduna etkisi yüzde 40-60 gibidir. Geri kalanı hastanın psikolojisiyle ilgilidir. Mobilyadaki KDV indirimi de böyle. Yüzde 10’luk KDV indiriminin psikolojik ve moral verici etkisi yüksektir. Daha önceki KDV indiriminde de bunu yaşadık. Piyasaya bir hareket getirdi. Mağazalarda ciddi bir hareketlilik var. Satışlarda artış görülüyor. Piyasada moralleri yükseltti. Esnaf kendine geldi. Yüzler gülüyor. KDV indiriminin başka olumlu bir etkisi daha var. Kayıt dişiliğin azalmasını sağlıyor. Aksayan yönler yok mu? Tabii ki var. Üretici yüzde 18‘den hammadde alıp işleyip yüzde 8’den satıyor. Hammadde alımında da yüzde 8 uygulanmalı. Sektörümüzdeki STK’lar bu konuda hazırlık yapıyor. Bu konuda önerileri olacaktır.