Kayak sporuna olan ilgi arttı

Hemen her ile Kayak Akademileri kurulacak. Spor hızla kitleselleştirilecek. 2026 Kış Olimpiyatlarını düzenlemeye talip olan Türkiye, “Artık kayak pistlerinde biz de varız” diyor…

BEYAZA bürünmüş karla kaplı tepeler, egzoz kokusundan uzak tertemiz bir hava ve kaymanın verdiği özgürlük… Bu hissi bir kez tadan bir daha bırakamıyor. Kayak sporu, fiziksel çalışma, eğlence, rahatlama ve sosyalleşmeyi bir arada sunmasıyla en çok tercih edilen kış sporlarından biri. Zorlu hava koşullarında, kendine özgü ekipmanlarla yapılan bu spor, adrenalin tutkunlarının da vazgeçilmezi.

Antropolojik ve arkeolojik araştırmalara göre, kayağın ilk ortaya çıktığı bölgeler Altaylar, Sibirya ve Moğolistan. Kayak, spor olarak hayatımıza girmeden önce, 15. Yy’da Orta Asya’da ve İskandinavya’da askeri amaçla kullanılmış. Eski Türklerde “Çana” olarak bilinen kayak, M.Ö. 4000 yıllarında Baykal Gölü çevresinde karda yürüme aracı olarak kullanılmış. Spor dalı olarak uygulanması ise 19. yy ortalarına rastlıyor. Uluslararası Kayak Federasyonu (FIS) ise 1934 yılında İsviçre’nin Bern şehrinde kurulmuş.

Türkiye’de ise kayak sporunun resmi olarak organize edilmesinin tarihi ise 1935. Bu yıl “Dağcılık ve Binicilik Federasyonu” kuruldu. 1936 yılında ise Kış Olimpiyatları’na katılmak için kuruluşun adı “Dağcılık ve Kış Sporları” olarak değiştirildi. 1939 yılında ise Türkiye Kayak Federasyonu bağımsız bir federasyon olarak oluşturuldu.

DÖRT YILDA 250 MADALYA

Türkiye’nin şu ana kadar kayak sporunda olimpik bir başarısı olmasa da, son dört yılda büyük bir ilerleme kaydetti. 2016’da Erzurum’da düzenlenen Avrupa Gençlik Olimpik Festivali’nde (EYOWF) iki bronz madalya ve üç dördüncülük almayı başardı. 2014 ve 2017 arasında 45 altın, 59 gümüş, 73’ü bronz olmak üzere toplam 250 madalya kazanıldı.

Türkiye, 2026 Kış Olimpiyatlarına Erzurum, Erzincan, Kars Sarıkamış kayak merkezleri ile adaylığım koydu. Kış Olimpiyatları için yoğun bir çalışma içerisine giren federasyon, sporcu altyapısındaki hazırlıklarım hızlandırdı ve 2017’de Kayak Akademilerini açtı. Bu merkezlerin en büyük hedefi, üç yaşından itibaren başlayarak kayak sporcusu yetiştirmek. Yılın 12 ayı eğitim veren akademilerin fiyatları ise fitness ve pilates stüdyolarıyla neredeyse aynı.

KIŞ TURİZMİ HAREKETLENDİ

Türkiye’de düzenlenen kış organizasyonları, kayak merkezlerinin tanıtılması, dünya sporcularının ülkemizde ağırlanması etkinlikleri kış turizmini de olumlu yönde etkiliyor. Turizminin yoğun olarak yaşandığı Aralık 2016 ve Şubat 2017 dönemlerinde, Türkiye’ye en çok ziyaretçi gönderen ülkeler; Gürcistan, İran, Bulgaristan ve Almanya oldu.

Kış sporlarına olan talebin artması spor endüstrisini de doğrudan etkiledi. Sektördeki tekstil firmaları spor koleksiyonlarının yanı sıra kayak kıyafetlerini de bünyesine ekledi. Kayak sporunda daha fazla aksesuara ihtiyaç duyuluyor ve kendinizi soğuğa karşı korumanız gerekiyor. Firmalar, farklı kumaş ve ısı teknolojilerini kullanarak bunları kıyafetlerine uyarlıyor. Önceden piyasada sadece belli başlı markaların satıldığı kayak kıyafetlerini şimdilerde herkesin ulaşabileceği mağazalarda uygun fiyatlarla bulmak mümkün. Harcanacak minimum rakam 500 TL civarında.

KAYAK ÜLKESİYİZ

Türkiye Kayak Federasyonu (TKF) A Milli Takımı, toplam beş temel branştan oluşuyor. Bu branşlar, alt di siplini, kayaklı koşu, snowboard, kayaklı atlama, biathlon. Milli sporcuların yaşlan 12’den başlıyor ve federasyonun 100’ün üzerinde sporcusu var. “Türkiye’de kayak sporunun gelişmesi için akademilere, kayak merkezlerine ve sporcu altyapısına yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz” diyen Türkiye Kayak Federasyonu Başkanı Erol Yarar, kayak sporu adına yapılması gereken çalışmaları ve gelinen noktayı şöyle değerlendiriyor:

“Kayak sporunu üç boyutta değerlendirmek gerekiyor. Birincisi sporcu yetiştirilmesi; İkincisi kayak merkezlerinin çoğalarak uluslararası boyutta olması; üçüncüsü ise kayağı destekleyen endüstrinin büyümesi. Bu üç hedefi birleştirebilirsek, kayak sporunda dünyanın sayılı ülkelerinden biri olabiliriz. Kış sporlarındaki en önemli nokta, karın ne kadar yağdığı ve sporcunun karda ne kadar antrenman yaptığı ile alakalı. Uluslararası normlarda bir sporcunun 220 gün boyunca kar üzerinde antrenman yapma zorunluluğu bulunuyor. Bu durum Türkiye’de geçmiş yıllarda 80 ila 90 gün arasındayken, şimdilerde 180 günlere çıkmış durumda.”

Türkiye’de kayak sporunu yapabilmek için yeterli pist bulunmuyor. Milli takım, Türkiye’de belirli sürelerde antrenman yaptıktan sonra, Yeni Zelanda, Arjantin ve Şili gibi ülkelerde çalışmalarını sürdürüyor. Yarar, Türkiye’nin yüzde 60’lık bölümünün dağlarla kaplı olmasına rağmen mevcut potansiyeli olan bölgelere bakıldığında, Avrupa’nın çok gerisinde kalındığını söylüyor ve “Turizm Bakanlığı’nm bize verdiği görev itibariyle, Türkiye dağlarının ilk defa master planını yapmaya başladık. Yapılan bu plandan sonra, dünyanın en büyük kayak ülkelerinden biri olmaya aday olacağız” diyor.

“DÜNYADA YOK, BİZDE VAR”

Federasyon, dünyada ilk kez simülatörlü, uygulamalı ve kardiyo eğitiminin bir arada verildiği tek merkez olan Kayak Akademisi’nin kapılarım 2017 Ekim’de İstanbul Çekmeköy’de açtı. Halen İstanbul’da toplam beş merkez var. Akademinin, kayak sporunda hedeflediği nokta, üç yaş ve üzeri olan çocuk, genç yetişkin herkesi tek bir çatı altında buluşturmak. Dünyanın hiçbir yerinde, eğitim ve antrenman ekipmanlarının toplandığı bir akademi bulunmadığını söyleyen Türkiye Kayak Akademisi Müdürü ve Baş Antrenörü Gürkan Saatçioğlu, yapılan yatırımı ve akademinin hedefleri hakkında şunları söylü yor: “Nüfusu 1 milyonun üzerinde olan 15 farklı şehre bu merkezin aynısını kuracağız. Çevre illerde oturan kişiler, akademilere rahatlıkla ulaşabilecek. Türkiye’ye yapılan bu yatırımı görmek için Fransa ve Avusturya’dan kayak ekipleri geldi. Gezip gördükleri bu akademileri, kendi ülkelerinde de kurmak istediklerini söylediler. Bu da ne kadar doğru bir yatırım kararı aldığımızı gösteriyor.”

Akademilere başvuran her sporcuya özel programlar yazılıyor. Sonrasında antrenörler eşliğinde kayak programına almıyor. Eğitimin fiyatları, kişinin isteklerine ve yaş grubuna göre değişiklik gösteriyor. Akademideki aylık kayak öğrenim ücreti 200 TL’den başlıyor 700 TL’ye kadar çıkıyor.

Osman URFA / Spor Psikoloğu
”Konsantrasyon performansı etkiliyor”

Kayak sporunda özgüven, konsantrasyon ve duygu gibi psikolojik beceriler büyük önem taşıyor. Kayakçılarda gözlemlenen en büyük problem, zamanlama hatası ve konsantrasyon eksikliğinden kaynaklı oluyor. Bu problemi önlemek için, zihinsel antrenman çalışmaları yapmak şart. Özellikle küçük yaş gruplarında psikolojik çalışmalar sporcuların geleceği açısından önemli. Sporculara yaptığımız dikkat testleri onların konsantrasyon becerilerini görmemizi sağlıyor. Her bir sporcunun gevşeme ve nefes egzersizlerini öğrenmesi, rutin çalışmalarını geliştirmesi, kendilerine konsantrasyon konusunda yardımcı oluyor. Müsabakalardan önce ‘performans öncesi rutin’ denilen, sporcuları rahatlatma çalışmaları mevcut. Bu durum bazı sporcular için birkaç gün önceden yapılırken, bazıları için ise müsabakadan hemen önce başlatılıyor. Bazı kayak türlerinde, 12 yaşından sonra özel performansa dönük antrenmanlar yapılırken, bu durum diğer sporcularda 16-17 yaşından sonra başlatılıyor.

Doğru beslenmek şart

Kayak güç gerektiren ve ağır egzersiz programları olan bir spor dalı olduğu için ekstra besin değerlerine ihtiyaç gösterir. Vücudun en önemli yakıtı, karbonhidrat, yağ ve proteindir. Vücut enerji devamlılığı ve kasların dayanıklılığı için bu yakıtlardan gelen kaloriye ihtiyaç duyuyor. Sporcular için en uygunu, yüksek karbonhidrat, düşük yağ, canlı ve çiğ besin, tam tahıllardan oluşan vejetaryen bir beslenme biçimidir. Bu beslenme vitamin, mineraller ve anti-oksidan açısından zengindir. Kayak yapanlar solunum yoluyla kaybolan su yerine daha fazla sıvı içmelidir. Sporcuların demir depolarının tükenmesi, yorgunluğa ve adaptasyon sorununa neden olabiliyor. Bunun için kırmızı et, yumurta, kinoa, chia tohumu gibi demir içeriği yüksek besinler tüketilmeli. Sporcunun egzersizden iki saat önce kompleks karbonhidrat alması gerekiyor. Çorbalar, biberli yiyecekler, esmer ekmek, simit, domates soslu makarna, fırınlanmış patates, tahıllar, fıstık ezmesi, yağsız et ve az yağlı peynir tüketilmesi faydalı. Şekersiz enerji barları, siyah çikolata, kuru kayısı, hurma, kuru meyveler, karabiber, muz, sandviç de pratik seçimler olabilir.

Kayak kıyafetleri artık daha erişilebilir

Kayak kıyafetlerinin fiyatları son yıllara kadar adeta el yakıyordu. Branştaki popülerleşme kitlesel üretim yapan hazır giyim firmalarının da bu alana girmesine yol açtı.

Deniz Aktürk ERDEM / LC Waikiki Ürün ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdürü
“İki yıldır kayak koleksiyonu hazırlıyoruz”

Son iki yıldır kayak koleksiyonumuzu müşteriler ile buluşturuyoruz. Bu yılki kayak koleksiyonunda toplam 73 parça yer alıyor. Koleksiyonda kayak mont ve pantolonları, polar içlikler, termal çoraplar, eldiven, bere ve boyunluk gibi ürünler mevcut. Aksesuar olarak gözlük, kayak botu ve kayak ekipmanları da mağazalarda yer alıyor. Koleksiyonda kullanılan kumaşlar, sporcuların vücut ısılarını koruyor, su ve rüzgar geçirmiyor. Ürünlerde renkli ve desenli kumaşlar kullanarak şıklığın ön planda olduğu bir koleksiyon oluşturduk. Fiyatlar ise kayak jnontlarında 179-269 TL, pantolonlarda 129-149 TL, polarlarda ise 29-39 TL arasında değişiyor.

Tuba YAPINCAK / Tchibo Genel Müdürü
“Heyecan başlıyor”

Tchibo’nun mağazalarında her mevsime uygun spor malzemelerini bulmanız mümkün. Geçen yıl Kasım ayından itibaren başlattığımız “Kayak heyecanı başlıyor”

koleksiyonunda hem profesyonel sporculara hem de kayağa yeni başlayanlara göre ürünler mevcut. Kask ve kayak gözlükleri, termal iç giyim ürünleri, kışlık dış giyim ürünleri ve fonksiyonel aksesuarların bulunduğu koleksiyon, Global Organik Tekstil Standardı [GOTS] sertifikasına sahip. Markada kadın ve erkeklerin yanı sıra çocuklar için de kayak kıyafetleri bulunuyor. Kayak montlarının fiyat aralığı 529-369 TL, kayak pantolonlarında 349-249 TL, termal spor içlik takımları 99 TL, çoraplar, kar maskeleri ve bereler ise 29-39 TL arasında. Çocuk kar tulumları ise 179 TL’den satışa sunuluyor.

Ayşegül KÜÇÜKKURT